Een veilige werf? Het werk van een sterke vakbond!
Een bouwwerf kan een gevaarlijke plek zijn. Vooral als werkgevers niets geven om het welzijn van hun werknemers. Daarom verenigen bouwvakkers zich.
Sociale strijd wereldwijd
Het Caraïbische eiland kent een lange geschiedenis van sociale strijd. Sinds het verdrijven van dictator Batista in 1959 en de vijandige reactie van de Verenigde Staten op de revolutie heeft Cuba duidelijk voor het socialisme gekozen. De successen daarvan zijn zichtbaar in de sterke vakbondsorganisatie en het befaamde gezondheidssysteem. Maar de laatste jaren staan die verworvenheden onder druk. De VS hebben hun blokkade versterkt. Tegelijk heeft de coronapandemie de inkomsten uit toerisme weggevaagd en de uitgaven verhoogd. FOS focust in Cuba dan ook op het behoud van duurzame gezondheids- en arbeidsorganisaties.
De Cubaanse economie is na de revolutie genationaliseerd en georganiseerd in overheidsbedrijven. Daarbij kregen vakbonden een centrale plaats toebedeeld. Het land bouwde ook een kwalitatief hoogstaand en gratis netwerk voor onderwijs, gezondheid, cultuur en sport uit. Maar de verscherpte blokkade door de VS en de economische crisis, die sinds 2020 dramatisch is, wegen zwaar op de staatskas.
Om het land minder afhankelijk van de import van goederen en van buitenlandse deviezen te maken, moet de Cubaanse economie productiever worden. De overheid heeft daarom een reeks hervormingen doorgevoerd, zoals meer decentralisatie, de versterking van de privésector, de oprichting van kmo’s en een monetaire hervorming. Opvallend is dat het aantal zelfstandige arbeiders de laatste jaren steeds toeneemt en zelfstandig ondernemen door de overheid gestimuleerd wordt. Jobs dreigen daardoor minder zeker te worden.
De stelling van de Cubaanse overheid dat iedere burger beloond wordt al naargelang zijn/haar bijdrage tot de economie heeft als logisch gevolg dat de inkomensongelijkheid toeneemt. Daardoor neemt ook de sociale ongelijkheid toe. De overheid probeert dat op te vangen door bijvoorbeeld het libreta (boekje) nog even te behouden. Zo kan elke Cubaan een basispakket van voedingswaren tegen heel lage prijzen kopen. Niettemin hebben steeds meer Cubanen het moeilijk.
De regering-Díaz-Canel mikt nu op de opleving van het toerisme, de geneesmiddelenindustrie en het aanbieden van gezondheidsdiensten. Voor de vernieuwing van de productiemiddelen kijkt ze uit naar buitenlandse investeringen. Door het strikt afbetalen van de buitenlandse schuld hoopt Cuba terug toegang te verkrijgen tot internationale leningen voor de verbetering van zijn infrastructuur. Na de politieke wissels en instabiliteit in bevriende landen zoals Brazilië, Argentinië en Venezuela is Cuba op zoek naar nieuwe economische bondgenoten. Met de Europese Unie werd eind 2016 een akkoord bekomen.
Intussen veroudert ook de bevolking snel, wat extra druk zet op de Cubaanse gezondheidszorg en het hele systeem van sociale bescherming.
In die veranderende context probeert het eiland haar eigenheid zo veel mogelijk te behouden. De strijd voor het behoud van gelijkheid binnen de Cubaanse maatschappij is een prioriteit waar wij ons achter scharen.
We werken al sinds eind jaren 90 samen met organisaties in Cuba. De samenwerking met de lokale organisaties wordt opgevolgd vanuit het kantoor Centraal-Amerika & Caraïben, door onze collega Jasper Rommel. We zetten ons in om Cubaanse vakbonden en gezondheidsorganisaties te versterken, maar ook om ze met elkaar in contact te brengen.
Meer weten over wat we bereikten in Cuba? Lees ons jaarverslag!
Sindicato Nacional de Trabajadores de la Industria Alimentaria y la Pesca
Sinds 2009 vormen de vroegere vakbond van de voedselindustrie en die van de visserij samen SNTIAP. De volgende jaren zal de vakbond haar afgevaardigden opleiden over de impact van de economische hervormingen, de energiecrisis en de coronapandemie.
Sindicato nacional de Trabajadores Azucareros
De Vakbond van de Arbeiders in de Suikerindustrie verenigt de arbeiders in de suikerraffinaderijen en landbouwbedrijven. De vakbond zal haar afgevaardigden extra opleiden over de impact van de economische hervormingen, de energiecrisis en de coronapandemie.
Sindicato nacional de los Trabajadores de la Construcción
De SNTC vertegenwoordigt de arbeiders in de bouwsector sinds 1972. De vakbond zal haar afgevaardigden de komende jaren opleiden over de gevolgen van de economische hervormingen, de energiecrisis en de coronapandemie.
Sindicato Nacional de Trabajadores de la Hotelería y el Turismo
De SNTHT verenigt arbeiders in de toeristische sector. Een vrij groot deel van hen werkt voor privébedrijven. De vakbond zal haar afgevaardigden opleiden over de impact van de economische hervormingen, de energiecrisis en de coronapandemie.
Centro Nacional de Educación Sexual
Cenesex is een kenniscentrum van het Cubaanse ministerie van Volksgezondheid. Met FOS ijvert het centrum voor meer seksuele en reproductieve rechten voor lesbische en biseksuele vrouwen. Cenesex ondersteunt hen bij de uitbouw van een netwerk en versterkt de eigen capaciteiten om de LGBTI gemeenschap beter te helpen.
Federación de Mujeres Cubanas
De FMC verenigt meer dan 4,4 miljoen Cubaanse vrouwen. De komende jaren sensibiliseert de federatie adolescenten en hun ouders over tienerzwangerschappen en verantwoord ouderschap. De FMC richt zich daarbij vooral op de provincies waar het aantal tienerzwangerschappen hoog ligt.
Central de Trabajadores de Cuba
De koepel van de Cubaanse vakbonden.