Sociale strijd wereldwijd
Het Centraal-Amerikaanse land El Salvador kent een geschiedenis van rebellie en dictaturen. Tussen 2009 en 2019 was de voormalige guerrillabeweging FMLN er aan de macht. Ondanks de sociale vooruitgang onder de linkse regering bleef het land gebukt gaan onder bendegeweld en corruptie. De populist Nayib Bukele maakte gebruik van de afkeer van de traditionele partijen en kwam in 2019 aan de macht met een discours tegen corruptie.
Momenteel controleert Bukele de regering, het parlement en de rechterlijke macht. Hij schuwt de aanvallen tegen sociale bewegingen en de onafhankelijke pers niet. De president krijgt steeds meer kritiek van middenveldorganisaties in binnen- en buitenland, maar blijft heel populair. Zijn economisch beleid wordt gekenmerkt door grote publieke investeringen, met tegelijk een sterke toename van de overheidsschulden. FOS gaat in El Salvador voor waardig werk en sociale bescherming voor iedereen.
De economie in El Salvador groeit langzaamaan. De groei leidt echter niet tot betere arbeidsomstandigheden voor het gros van de bevolking. Integendeel, steeds minder arbeiders werken met een formeel arbeidscontract. Hun jobs worden flexibeler of informeel ingevuld, waardoor arbeidsrechten worden uitgehold. Ze hebben amper toegang tot sociale zekerheid en de werkomstandigheden zijn niet bepaald fraai. Ook de controle op de naleving van arbeidscontracten laat te wensen over.
Vakbonden hebben het in die context erg moeilijk: hun activiteiten worden door werkgevers vaak genadeloos in de kiem gesmoord. Daarnaast zijn de Salvadoraanse vakbonden sterk versplinterd en hebben ze weinig onderhandelingscapaciteit. Tegelijk is de Salvadoraanse economie heel afhankelijk van de Verenigde Staten.
De Salvadoraanse gezondheidszorg is ook sterk versnipperd. In tegenstelling tot de rijkere klassen van de samenleving kan het merendeel van de bevolking geen beroep doen op private diensten. Wie een formeel arbeidscontract heeft, kan in het socialezekerheidsstelsel terecht. De meerderheid van Salvadoranen is afhankelijk van de publieke gezondheidszorg. Ondanks de grote vooruitgang onder de FMLN-regeringen blijft het systeem kampen met lange wachttijden, personeelstekort en gebrek aan medicijnen. De huidige regering levert nauwelijks inspanningen om de zorg voor iedereen toegankelijk te maken en sociale bewegingen krijgen steeds minder inspraak in het gezondheidsbeleid.
Ten slotte zijn seksuele en reproductieve zorg en rechten geen evidentie in El Salvador. Het land kent veel tienerzwangerschappen en vrouwenmoorden. Abortus is in alle gevallen verboden en nergens anders is de vervolging zo groot. Vrouwen die een miskraam hebben gehad belanden zo in de gevangenis, op beschuldiging van abortus.
Frank Lensink en Jasper Rommel volgen de organisaties op waarmee we samenwerken in El Salvador. Enerzijds streven we naar betere arbeidsrechten in de textiel- en suikersector. We ondersteunen vakbonden bij de versterking van hun onderhandelingscapaciteit met overheden op verschillende beleidsniveaus en op sectorniveau. Anderzijds willen we het recht op gezondheid afdwingen. We versterken ledenorganisaties en bevorderen de inspraak van burgers in het gezondheidsbeleid via sociale controle en andere acties.
Meer weten over wat we bereikten in El Salvador? Lees ons jaarverslag!
Federacion de Sindicatos de Trabajadores/as del sector Azucarera de El Salvador
FESINTRAINZUCADES brengt verschillende fabrieksvakbonden en een vakbond van suikerrietkappers samen. De organisatie neemt het op voor arbeiders die op suikerrietplantages werken. Door kennis te delen en intensief samen te werken, willen de lidorganisaties elkaar versterken. Ze maken er ook een strijdpunt van om samen nieuwe vakbonden in het leven roepen in de talrijke Salvadoraanse suikerfabrieken.
Alianza Ciudadana contra la Privatización de la Salud
ACCPS ontstond toen de voormalige neoliberale regeringen privatiseringen doorvoerden. Vandaag telt ACCPS zestien organisaties en is het een vaste gesprekspartner van de huidige linkse regering wanneer het gaat over het gezondheidsbeleid. De organisatie richtte mee het ‘Nationaal Gezondheidsforum’ op, dat de participatie van de Salvadoranen aan het gezondheidsbeleid bewaakt en opvolgt.
Asociación Agropecuaria Mujeres Produciendo en la Tierra de Responsabilidad Limitada
AMSATI is een coöperatieve landbouworganisatie van en voor vrouwen en heeft een sterke lokale verankering. De organisatie versterkt gezondheidscomités en zet in op sociale controle van het gezondheidsbeleid. Op die manier kan de Salvadoraanse bevolking meer inspraak krijgen in de zorg. AMSATI zet zich ook in om het draagvlak van het ‘Nationaal Gezondheidsforum’ te vergroten.
Federación de Asociaciones y Sindicatos Independientes de El Salvador
FEASIES is een federale vakbondsorganisatie die onder andere de werknemers uit de maquilasector ondersteunt.
