Een paar jaar geleden nam Ania (anoniem) contact op met de Poolse organisatie Abortus Dream Team. Ze had al een kind met haar man, maar wilde geen tweede omdat ze zich onderdrukt voelde in haar relatie. Daarop besloot Justyna Wydrynska, een 48-jarige activiste, lid van Abortus Zonder Grenzen en het Abortus Dream Team, om de abortuspillen die ze voor eigen gebruik had verkregen, op te sturen naar Ania. Ze herkende zich in de situatie waar Ania in verzeild zat: “Ik had al drie kinderen en zat vast in een giftig huwelijk. Toen ik opnieuw zwanger werd, besefte ik dat ik geen vierde kind meer wilde met mijn man, dus heb ik het geaborteerd“, vertelde ze.
Ania’s partner, een katholieke activist, had geprobeerd zijn vrouw ervan te weerhouden het kind te aborteren. Toen hij de envelop met de pillen ontdekte, waar het adres van Wydrynska stond neergeschreven, belde hij de politie. Die doorzocht de woning van Wydrynska en beschuldigde haar later officieel van hulp en medeplichtigheid aan abortus. Wydrynska zelf zegt dat ze louter een vrouw in nood geholpen heeft door de pillen op te sturen. Iets wat het Poolse gerecht nu als een strafbaar feit beschouwt.
Justyna kan tot drie jaar gevangenisstraf krijgen voor het faciliteren van een abortus die niet heeft plaatsgevonden. Haar zaak is de eerste in Europa waar bij een mensenrechtenactiviste wordt vervolgd voor het verstrekken van abortuspillen. Justyna’s proces loopt nog in de rechtbank van Warschau en in februari wordt een uitspraak verwacht.
Abortus Dream Team
Het Abortus Dream Team heeft als doel om juiste en betrouwbare informatie en kennis te verspreiden alsook een positieve boodschap over abortus te promoten, gebaseerd op echte ervaringen van mensen die een abortus hebben ondergaan. Zo willen de activisten een einde maken aan het idee dat over abortus niet openlijk mag worden gesproken. Opdat vrouwen die beroep willen doen op een veilige abortus de juiste steun en informatie meekrijgen, en zich in een veilige en minder eenzame situatie bevinden. Met andere woorden: abortus als vorm van een goede gezondheidszorg, een onderdeel in ieders dagdagelijks leven. Het Abortus Dream Team wordt gecontacteerd door vrouwen uit heel Polen. Het geeft advies over het gebruik van abortuspillen en over de buitenlandse gezondheidszorginstellingen waar de vrouwen naar kunnen afreizen, als ze de middelen hebben, om een chirurgische abortus te laten uitvoeren.
Abortus in Polen
Polen heeft een van strengste abortuswetgevingen in Europa, na Malta. Het is er vrouwen enkel toegestaan in geval van verkrachting, incest of wanneer hun leven in gevaar is. De conservatieve partij PiS, die momenteel aan de macht is, is er zelfs in geslaagd om een uitzondering in de wet, namelijk het toestaan bij foetale misvormingen, te schrappen. Seksuele rechten is een politiek thema voor extreemrechtse en conservatieve politieke partijen zoals PiS, iets waar middenveldorganisaties en mensenrechtenactivisten tegen strijden.
In 2021 zochten ongeveer 34 000 Poolse vrouwen hulp bij vrouwenorganisaties om een zwangerschap af te breken. De meeste waren in staat om abortuspillen uit het buitenland te verkrijgen. Meer dan 1500 van hen werden echter gedwongen door de huidige wetgeving om het land uit te reizen voor een chirurgische abortus.