Terwijl 30 andere West-Vlaamse ABVV-ers dichter bij Havana boeren in hun in coöperaties en arbeiders in hun bedrijven bezochten, probeerden wij hetzelfde te doen in de buurt van Baracoa, Santiago de Cuba, Bayamo en Holguín. Vakbonds- en boerengroepen, ze deden allen hun best om ons ondanks de moeilijke weersomstandigheden een prachtig onthaal te geven.
Het bezoek aan de beschermde werkplaats in Holguín zal mij altijd bijblijven. Sinds 2008 steunt fos, met een bijdrage van het ABVV en een medefinanciering van DGD, de Talleres Especiales van EPIL in Holguín. In deze beschutte werkplaatsen werken mensen met verschillende handicaps. Ze krijgen er een opleiding om later in een gewoon bedrijf aan de slag te kunnen. fos helpt EPIL ook om de werkomgeving te verbeteren en om de veiligheid en gezondheid van de personeelsleden te verzorgen. Door de buitenlandse steun beschikken de ateliers ook over constante middelen om materialen aan te kopen. Daardoor valt de productie niet meer stil.
We werden ontvangen door de directeur, Rainiero Hidalgo, en de syndicale afgevaardigde, Oscar Doimeadios. Beiden zijn zelf blind en werden bekend als activisten voor de rechten van iedereen die een handicap heeft. Ze vertelden dat Cuba al sinds 1974 een wet heeft die personen met een handicap dezelfde arbeidsrechten geeft als andere werknemers. Daarmee waren de Cubanen heel wat sneller dan de Belgen, die zo’n wet pas later kregen. In 1979 werd de eerste beschutte werkplaats opgericht in Cuba, nu telt het land er 152. De werkplaats in Holguín heeft 96 werknemers. In de voorbije jaren stroomde 10% van de werknemers door naar regulier werk in andere bedrijven. Bij ons is dat zo’n 4%.
De directeur en de delegee leidden ons trots rond in hun werkplaats die er de laatste jaren met de steun van fos heel wat op is vooruitgegaan. De werknemers maken er kleren, vloermatten, artisanaat zoals poppetjes uit bananenbladeren, speelgoed, touw en nog vele andere dingen. Er zijn geen productiequota. Het accent ligt er zichtbaar op het sociale vlak. Maar er wordt wel stevig gewerkt. En de sfeer is er aangenaam.
Voor mij was dit bezoek het broodnodige straaltje zon tijdens de reis. Een beschutte werkplaats die geleid wordt door een directeur-met-een-handicap waar de sociale rechten bewaakt worden door een delegee-met-een-handicap, dat had ik nog niet eerder gezien.