De huidige arbeidswetgeving in Ecuador is dringend aan hervorming toe, niet in het minst omdat ze dateert van 1938. Echter ook omdat ze in veel opzichten afbreuk doet aan rechten vastgelegd in de Grondwet van 2008 en in de internationale arbeidsnormen, zoals het fundamenteel recht op syndicale vrijheid. Zowel bananenvakbond ASTAC als de vakbond van betaald huishoudpersoneel ATRH, beiden FOS-partners, kunnen bijvoorbeeld volgens de huidige wetgeving niet gelegaliseerd worden in Ecuador.
Wetsontwerp
In mei 2014 diende de minister van arbeid, Carlos Marx Carrasco, een wetsontwerp in voor een integrale hervorming van de arbeidswet bij het parlement. Eerder was er al een voorstel afgeschoten van een andere FOS-partner, FENACLE uit de agro-industrie, dat sterk inzette op de mogelijkheid om sectorvakbonden op te richten. Ook het Eengemaakt Arbeidersfront FUT lanceerde een voorstel, maar dat werd nooit besproken.
Het overheidsvoorstel deed heel wat stof opwaaien.
Enerzijds schafte het de refters, kinderopvang en medische verzorging in de bedrijven af, net als de stakingen op de werkplaats, terwijl het de arbeidsduur flexibiliseerde. Anderzijds nam het voorstel wel het oprichten van sectorvakbonden over, wat een belangrijke verandering zou teweegbrengen in de machtsverhoudingen. Voor die redenen werd het voorstel, onder druk van het protest uit zowel werkgevers- als werknemershoek, gearchiveerd.
Nieuwe wet
De overheid gooide het daarna over een andere boeg en kwam in november 2014 op de proppen met de ‘Wet voor arbeidsrechtvaardigheid en erkenning van het huishoudelijk werk’. Ook die wet bleek controversieel, maar werd zonder pardon goedgekeurd door het parlement, waar de regeringspartij de overgrote meerderheid heeft.
Naast een aantal positieve punten, zoals de verhoogde ontslagbescherming voor vakbondsafgevaardigden en zwangere vrouwen, is een heikel punt de afschaffing van de verplichte overheidsbijdrage van 40% aan de begroting van het pensioenfonds. De opname van huisvrouwen in de sociale zekerheid is principieel zonder meer vooruitstrevend, maar hun bijdrage geeft hen enkel recht op mogelijk een mager pensioentje, niet op toegang tot de gezondheidszorg.
Balans
Het parlement buigt zich momenteel nog over een nieuw type contract voor tijdelijk werk in de agro-industrie. De werkgever zou hiermee zoveel werknemers als nodig, tijdelijk in dienst kunnen nemen en hen enkel voor die periode betalen zonder sociale zekerheid. De FOS-partners zijn hier uiteraard niet gelukkig mee.
Als we samen de balans opmaken, komen we tot het besluit dat de regering de arbeidsnormen eerder aanpast aan de eisen van de grote bedrijven dan aan die van de werknemers. FOS blijft met haar partners werken aan nieuwe voorstellen en steunt hun beleidsbeïnvloeding, om te komen tot betere arbeidsvoorwaarden en respect voor de internationale arbeidsnormen.