Gewone Belgen
“Eén van de meest positieve ervaringen aan deze uitwisseling was dat ik in contact kwam met de gewone Belgen. Iets wat bij andere reizen of bezoeken veel minder of niet het geval is. Ook het verblijf bij gastgezinnen was een heel positieve ervaring. Ik had gehoord dat het heel gewone gezinnen waren, gepensioneerden en zo, en ik vroeg me vooraf wel af wat we zouden gemeen hebben. Het daagde dus ook mijn eigen stereotiepen uit. Ik had verwacht dat oudere mensen zeer conservatief zouden zijn, maar ze hadden daarentegen zeer progressieve ideeën. Beide families waarbij ik verbleef waren prachtig: ze waren heel geïnteresseerd, waren zeer vriendelijk, zeer genereus. Ik kan echt wel zeggen dat ik een paar vrienden gemaakt heb, waarmee ik zeker contact zal houden.”
Waar zijn de vrouwen?
“Iets dat me doorheen alle bezoeken trof is dat vrouwen niet zo goed vertegenwoordigd zijn als ik me had voorgesteld. Bijvoorbeeld bij de politie in Sint-Truiden zijn er geloof ik slechts 6 vrouwen op de 104 politieagenten. Dat vrouwen op de verkiezingslijsten staan, betekent blijkbaar ook niet dat ze in hoge posities terechtkomen.
In die zin was ik echt wel trots op Zuid-Afrika. Op dit specifieke punt staan we wel verder dan België want hebben een al lang lopende 50-50-campagne. Bij de laatste verkiezingen waren er 42% of 44% vrouwen verkozen. Daarenboven zetelen de verkozen vrouwen in Zuid-Afrika niet enkel in de zogenaamde zachte departementen, zoals sociale zaken. Ik was verrast dat ook in België vrouwen gemiddeld 25% minder betaald worden dan mannen voor hetzelfde werk. Gelijk loon voor gelijk werk: dat is een strijd die we ook voeren met de Zuid-Afrikaanse landarbeidsters.”
Waar zijn de minderheden?
“Wat me ook opviel, was de situatie van minderheden. Bijvoorbeeld bij de politie in Sint-Truiden is iedereen blank, geen enkele kleurling. Terwijl ze wel sociale problemen behandelen zoals integratie en racisme! We bezochten ook een voor-en naschoolskinderdagverblijf, en ook hier waren alle kinderen blank. Dit verbaasde me, want ik weet dat er hier minderheden zijn. Dit geeft mij de – weliswaar oppervlakkige – indruk dat België een multiculturele maar geen geïntegreerde maatschappij is. De verschillende culturen leven relatief harmonieus naast elkaar, maar komen weinig met elkaar in contact. Hoe lang kan zoiets blijven duren vooraleer het op een of andere manier tot een uitbarsting komt? De economische crisis die we nu hebben, kan bijvoorbeeld het vuur aan de lont zijn.
Dat is iets waarvan we ons in Zuid-Afrika heel erg bewust zijn. In Zuid-Afrika werd de apartheid in wetten gegoten. We dragen daar, 15 jaar later, nog steeds de erfenis van. We kennen elkaar niet echt. Dat veroorzaakt een heleboel andere fundamentele problemen. De volgende generatie begint nu te socialiseren, samen naar school te gaan, ze beginnen elkaar te leren kennen, … Het feit deze afstand tussen verschillende culturen ook in België aan te treffen, was verrassend voor mij.”
Sociale strijd
“In Sint-Truiden bezochten we een asielcentrum. Ook hier was ik weer onder de indruk. Want aan de ene kant is het een ondergefinancierd soort ngo, maar het werk dat ze er deden was weerom prachtig. En voor een Afrikaanse vrouw is het goed om te weten dat als er andere Afrikanen naar hier komen, ze advies kunnen krijgen bij zulke organisaties.
Ook heb ik tijdens de uitwisseling constant vergelijkingen gemaakt tussen de armen in Zuid-Afrika en de armen in België. Ik sprak met vrouwelijke buschauffeurs over hoe het is om een alleenstaande moeder te zijn in België, over welke sociale zekerheidsdiensten ze beschikken. Zo kon ik de vergelijking maken met alleenstaande moeders in Zuid-Afrika, en landarbeidsters in het bijzonder. Mijn conclusie: ook al zijn er hier ook moeilijkheden en moet er ook een strijd geleverd worden, de omstandigheden zijn zo veel gemakkelijker omdat je zo een goede sociale zekerheid hebt. Voor alleenstaande moeders, en voor gezondheidszorg in het bijzonder.”