20160920-brussel-betoging-ttip-ceta-8
FOS kwam in oktober met tal van andere organisaties op straat in Brussel tegen oneerlijke handelsverdragen als CETA.beeld:

CETA – Vier letters met grote gevolgen

Je hebt waarschijnlijk al horen spreken over TTIP, het vrijhandelsakkoord dat onderhandeld wordt tussen de VS en de EU. Tal van organisaties, waaronder ook FOS, luidden reeds de alarmbel over de zeer negatieve impact die het akkoord kan hebben op het milieu, onze gezondheid, arbeidsrechten en de democratische besluitvorming. Minder gekend bij het grote publiek, maar niet minder gevaarlijk, is het kleine broertje CETA, het vrijhandelsakkoord tussen de EU en Canada. De goedkeuring van CETA komt steeds dichterbij. Hoog tijd dus om nog eens enkele feiten op een rijtje te zetten, en op te roepen tot actie.

Wie?
Het verdrag wordt onderhandeld tussen Canada en de EU. Het moet worden goedgekeurd door de 10 Canadese provincies en de 28 EU-lidstaten, waaronder België.

Wat?
CETA staat voor Comprehensive Economic and Trade Agreement ofte Alomvattende Economische en Handelsovereenkomst.

waarom NIET?
Het officiële doel van het akkoord is om de handel in goederen én diensten tussen de EU en Canada te vergemakkelijken. Zo zal een product of een dienst dat/die aan één kant van de Atlantische Oceaan op de markt wordt gebracht, automatisch ook aan de andere kant van de grote plas op de markt kunnen komen, zonder onderworpen te zijn aan nieuwe wettelijke, administratieve of technische beperkingen. Gemakkelijk en handig toch?

Dit klinkt misschien niet meteen problematisch in de oren, maar het gaat hier om veel meer dan enkel het opheffen van douanetarieven of de zogenaamde tarifaire belemmeringen. CETA gaat ook over de “niet tarifaire belemmeringen”, zoals sociale, gezondheids-, milieu- en voedingsnormen, en die raken ons allemaal. Spreken van “belemmeringen”, zegt eigenlijk al genoeg. Als overheden beslissen het minimumloon te verhogen, of reclame voor tabak aan banden te leggen, gaat het in de ogen van multinationale ondernemingen over “belemmeringen”. Hun winsten worden immers bedreigd. Vanuit ons standpunt gaat het over beleidsmaatregelen die het algemeen belang dienen. En dat algemeen belang hoort te primeren op de commerciële belangen van grote bedrijven.

Maar CETA wil dus zorgen voor een harmonisatie van normen en standaarden, en wil daarnaast ook een investeerdersgerecht invoeren, genaamd ICS (Investment Court System), dat geschillen tussen investeerders en landen moet oplossen. Buitenlandse investeerders zullen klacht kunnen indienen tegen een staat wanneer zij vinden dat een nieuwe wet of maatregel – zoals nieuwe milieuwetgeving, een loonsverhoging in een cao, antitabaksmaatregelen of een kernuitstap- hun vermeende financiële winst beperkt. Een gevaarlijke evolutie, die democratisch verkozen regeringen zomaar buiten spel kan zetten. “Het zal toch wel zo’n vaart niet lopen?”, “Het parlement heeft toch steeds het laatste woord?” Fout! De lijst met voorbeelden van rechtszaken tegen overheden is lang, de schadeclaims enorm. Tabakmultinational Philip Morris die Uruguay aanklaagde omwille van strengere regels voor tabaksreclame; Amerikaanse voedingsgigant Cargill die Mexico een schadeclaim aansmeerde omwille van een suikertaks; Frans waterbedrijf Veolia, dat Egypte voor het investeerdersgerecht sleurde omdat de overheid na de Arabische Lente besliste het minimumloon te verhogen; een claim van het Amerikaanse Occidental Petroleum tegen Ecuador, voor een bedrag van 1,8 miljard dollar, een bedrag gelijk aan het Ecuadoraanse gezondheidsbudget voor 1 jaar!

Wie schrijft binnenkort de wetten? Multinationals of democratisch verkozen overheden? Een vrijhandelsakkoord met ICS-clausule is een absolute no-go, zoveel is duidelijk.

Wanneer?
De onderhandelingen over CETA zijn reeds in de laatste fase beland. In september 2014 werden de teksten na 5 jaar onderhandelen gepubliceerd. De ondertekening door Europese ministers is reeds voorzien in september 2016, daarna wordt het akkoord voorgelegd aan het Europees parlement en de verschillende EU-lidstaten. Zij kunnen de tekst aanvaarden of verwerpen, maar geen aanpassingen maken.

CETA of TTIP?
CETA is de voorloper van TTIP, niet alleen omdat het een van de omvangrijkste akkoorden zou zijn tot nog toe, maar ook omdat CETA dezelfde bedreigingen omvat voor sociale rechten, milieubescherming en de soevereiniteit van staten op het Amerikaanse en Europese continent. CETA wordt door tegenstanders ook het “Trojaanse Paard van TTIP” genoemd. Met een goedkeuring van CETA, kunnen Amerikaanse bedrijven immers via hun dochterondernemingen in Canada reeds gebruik maken van de ICS-clausules en beslissingen die strijdig zijn met hun belangen betwisten.

STOP CETA – STOP TTIP!
Het voorbije jaar is de aandacht voor de inhoud van CETA en TTIP enorm toegenomen, net als de protestbeweging tegen deze ondemocratische onderhandelingen. Verschillende Europese en Belgische gemeenten verklaarden zich TTIP-vrij om hun ongenoegen op een ludieke manier duidelijk te maken. Een onlinepetitie tegen deze akkoorden telt reeds meer dan 3,5 miljoen handtekeningen en protestmarsen brachten in 2015 duizenden mensen –in Berlijn zelfs 150.000 betogers- op straat.

De socialistische mutualiteiten, het ABVV, FOS, 11.11.11 en vele andere middenveldorganisaties blijven de handelsakkoorden waakzaam opvolgen. Het blijft onduidelijk wat de meerwaarde van deze akkoorden zou zijn voor het algemeen welzijn, en de toegankelijkheid en betaalbaarheid van de gezondheidszorg. Allemaal samen willen we CETA en TTIP in hun huidige vorm stoppen. Noteer de nationale betoging op 20 september alvast in je agenda!
Meer info: http://www.stopttip.be/