Zet je in voor hun rechten. Ze zijn ook van jou!

Opkomen voor de rechten van allen

We willen geen oorlog meer. Wij ijveren voor vrede, verdediging, bevordering en bescherming van de mensenrechten, in de wereld en in Colombia. Daarom hebben wij, diverse Belgische en Colombiaanse organisaties, ons verenigd in een netwerk van het programma Waardig werk in Colombia, het BELCO-netwerk. Om die reden zijn we in 2020 begonnen met de campagne “Zet je in voor hun rechten. Ze zijn ook van jou”. Het is een collectieve oproep om, in solidariteit, in beweging te komen voor de rechten van allen. Met speciale nadruk op 5 rechten: het recht op leven, het recht op land en grondgebied, het recht op voedsel, het recht op gezondheid en het recht op werk.

In 2021 hebben we deze campagne afgesloten met een rondetafeldebat op 24 november, niet toevallig de vijfde verjaardag van de ondertekening van de vredesakkoorden in Colombia. We maakten samen de balans op van de kritieke situatie van de mensenrechten, van de toepassing van de vredesakkoorden en van het recht op sociaal protest.

Federico Pacheco van Via Campesina, een internationale organisatie die de vredesakkoorden opvolgt, gaf aan dat mensenrechten nog steeds permanent worden geschonden. Zo trekt de Colombiaanse regering de vredesakkoorden voortdurend in twijfel, intensiveert het gewapende conflict in bepaalde gebieden en duren de slachtpartijen voort. Maria Elena Jaramilla van onze partner COISO merkte op dat als de situatie in de stedelijke gebieden al ingewikkeld is, dan is de bevolking op het platteland volledig aan haar lot overgelaten, buitengesloten van het gezondheidsstelsel en zonder toegang tot gezondheidsdiensten.

Ons bevrijden van oorlogszuchtige verhoudingen

Het is meermaals bewezen dat de Colombiaanse overheid aan haar plicht verzaakt om de mensenrechten in Colombia te verdedigen en te bevorderen, ondanks haar internationaal discours. Een duidelijk voorbeeld hiervan, dat door de IACHR en de Verenigde Naties wordt erkend, is de schending van de mensenrechten tijdens de sociale protesten van 2021. Het recht op sociaal protest wordt geschonden, zowel in Colombia als in België, zoals Thierry Bodson, de voorzitter van het ABVV, het aangeeft. Wie durft te protesteren, riskeert gerechtelijke vervolging of erger in het geval van Colombia, willekeurige aanhouding, verdwijning en moord. Telkens als de Colombiaanse regering weigert in dialoog te treden, te luisteren of te respecteren, maar met geweld reageert, laat ze zien dat ze nog geen stap in de richting van vrede heeft gezet.

Daarom zag Juliana Millán van Solsoc-partner ATI het als de plicht van de internationale organisaties om de werkelijke situatie in Colombia bekend te maken aan allen die deze wereld willen veranderen, om de stem van de Colombiaanse bevolking te versterken en om voorwaarden te scheppen voor vrede, gelijkheid, welzijn en een goed leven. “Wij willen ons bevrijden van het geweld dat zoveel schade aanricht en zoveel fysieke en emotionele littekens nalaat. Wij willen ons bevrijden van oorlogszuchtige verhoudingen, die een gevolg zijn van een diepgeworteld patriarchaal systeem. We willen andere manieren van leven opbouwen waarbij we met elkaar omgaan op basis van respect, dialoog, genegenheid en gevoel.”

We hebben op 24 november een nieuwe stap gezet in de dialoog tussen Colombiaanse, Belgische en internationale organisaties. Er zijn actoren die andere belangen hebben, die niet willen dat er ook maar iets verandert aan de huidige machtsverhoudingen. Zo werd het forum verstoord door individuen die met veel lawaai de sprekers onderbraken. Maar we kunnen ons niet laten tegenhouden door zulke aanvallen.

Zich verenigen voor een betere toekomst

Er is reeds een internationale context van aandacht en druk op de Colombiaanse overheden. Er zijn zeer interessante initiatieven genomen, zoals de zorgplichtwetgeving die al bestaat in Nederland, Duitsland, Frankrijk, het Verenigd Koninkrijk en waarover er in België wordt gedebatteerd. Christophe Lacroix, PS-parlementslid, legde uit dat die moet voorkomen dat een bedrijf zich achter andere actoren in de waardeketen verschuilt wanneer er in die keten sprake is van mensenrechtenschendingen. Er kan geen straffeloosheid meer zijn. Volgens Daan Fonck, kabinetsmedewerker van de Brusselse staatssecretaris van Buitenlandse Handel, wordt er vanuit België nog steeds weerstand geboden tegen de ratificatie van het vrijhandelsakkoord tussen de EU en Colombia, Ecuador en Peru vanwege de mensenrechtenschendingen, ondanks de enorme politieke druk die vanuit de EU en Colombia, Ecuador en Peru wordt uitgeoefend. Maar we moeten deze initiatieven aan elkaar linken, uitdiepen en versterken. Vooruitgang boeken bij de naleving van de vredesakkoorden en de eerbiediging van de grondrechten is een verantwoordelijkheid van ons allen, overal ter wereld. En het is beter als we ons verenigen en samenwerken.

In 2022 hopen we de vaart erin te houden, onze campagne uit te breiden met de steun van de Belgische ontwikkelingssamenwerking, meer mensen en organisaties aan boord te halen en in beweging te blijven.
‘Zet je in voor hun rechten. Ze zijn ook van jou’ zal belangrijk zijn voor de toekomst!

Midden december werd een tussentijds rapport over zorgplicht in Colombia gepubliceerd, mede mogelijk gemaakt door Solsoc, ISVI, CETRI en FOS. De bedoeling van het tussentijds rapport is om aan de ene kant het juridisch mechanisme van zorgplicht te analyseren en aan de andere kant concrete cases uit Colombia te belichten. Het rapport gaat ook na hoe verschillende actoren, zoals bedrijven, de Colombiaanse staat en sociale organisaties, zich positioneren. Op basis van de drie analyses bekijken we samen met Solsoc, ISVI, CETRI de diverse mogelijkheden van sensibilisering, belangenbehartiging en politieke druk in het kader van een gemeenschappelijk programma.

Je kan het rapport, in het Frans, hieronder downloaden. De Nederlandstalige vertaling volgt in januari.