Conclusies na fatale Ecuadoraanse coronacrisis

Covid-19  heeft Ecuador zwaar te pakken. De toekomst ziet er bovendien somber uit. De lage olieprijs, het belangrijkste exportproduct van het land, en de oplopende schuldenlast aan het Internationaal Monetair Fonds (IMF) zal leiden tot een privatisering van verschillende overheidsdiensten. Hoe komt het dat het virus in Ecuador zo meedogenloos heeft huisgehouden?

1. De regering en de staat falen

Het aantal analyses over ongepaste en vertraagde beleidsmaatregelen van de Ecuadoraanse autoriteiten zijn niet meer bij te houden. De regering heeft haar beleid niet afgesteld op de realiteit van de meerderheid van zijn burgers. In Ecuador leeft 40% van de bevolking in armoede en het aantal informele arbeiders overtreft het aantal formele. Een dag niet aan het werk betekent geen brood op de plank. Een quarantaine naleven is dus praktisch onmogelijk. Bovendien, deze als de voorgaande regeringen hebben ingezet op de privatisering van openbare diensten, inclusief de gezondheidszorg en de sociale zekerheid. Voeg daarbij nog een aantal corruptieschandalen tijdens de pandemie en de cirkel is compleet.

De Ecuadoraanse staat heeft het laten afweten. In 2020 zijn er nog steeds gebieden waar men geen toegang heeft tot drinkbaar water, en dat heeft impact op de epidemiologische profiel van het land. Ecuador heeft nog steeds te kampen met een aantal ziekten die verband houden met de toegang tot basisvoorzieningen, en heeft tegelijkertijd meer en meer te kampen met nieuwe ziekten. De Ecuadoraanse grondwet van 2008 wordt nog maar eens met de voeten getreden. De politieke en economische macht in het land zijn nauw verstrengeld, met alle gevolgen van dien voor de gezondheidszorg.

2. Het gezondheidssysteem is ontoereikend

Het ministerie van Volksgezondheid is er niet in geslaagd zich doorheen de tijd te laten gelden. Het werd begin 1900 geboren als een gezondheids- en liefdadigheidsbureau, georganiseerd door de katholieke kerk. Pas in 1967 werd het een volwaardig ministerie, maar dan zonder leiderschap te vertonen, en niet in staat te coördineren tussen de verschillende aanbieders van gezondheidsdiensten. Integendeel, diegenen die gezondheid als handelswaar zien hebben het gezag van het ministerie keer op keer ondermijnd.

Het Ecuadoraanse gezondheidssysteem is ingestort door covid-19. Het gezondheidssysteem zette nauwelijks in op preventie en promotie van gezondheid, ook niet tijdens de coronacrisis. Er werd slecht geïnformeerd, en er werd nauwelijks rekening gehouden met de culturele diversiteit in het land. Slechts 36% van de Ecuadoranen heeft toegang tot het internet, dus de meerderheid van de bevolking moest dus geïnformeerd worden via de meer traditionele media. Het Ecuadoraanse gezondheidssysteem blokte jarenlang alle vormen van sociale participatie en controle af, en is doorspekt van corruptie. covid-19 toont ook aan dat het systeem niet in staat is nauwkeurige statistieken af te leveren. Deze pandemie legde alle pijnpunten van het systeem bloot.

3. Het middenveld depanneert

Tijdens de quarantaineperiode zijn veel informele werkers op straat blijven staan om hun brood te verdienen. Er vielen massaal veel ontslagen. Er was een tekort aan veiligheidsmateriaal voor gezondheidswerkers. En heel wat vrouwen en kinderen kregen te maken met geweld thuis. Gelukkig organiseerde het middenveld zich. Feministische groeperingen hebben het intrafamiliaal geweld zichtbaar gemaakt en aangeklaagd. Ze verzamelden klachten en boden juridische als pscychologische bijstand. Vakbonden hebben zich ontfermd over de ontslagen arbeiders. Andere organisaties hebben dan weer ouderen geholpen met voedselbedeling.

Vanuit het Ecuadoraanse middenveld zijn we van mening dat elk voorstel in actie moet worden omgezet. Willen we écht naar een participatieve democratie, dan moeten we onze voorstellen tot leven brengen.

Op het moment van dit schrijven heeft de Ecuadoraanse regering besloten om te knippen in het onderwijsbudget. Publieke investeringen zullen dalen met 10%! Nogmaals zullen we als middenveld van leer moeten trekken. Ook voor een nieuw onderwijsmodel, op alle niveaus!