Het is een proces van reorganisatie van de arbeidskrachten. In de sector van de lichte industrie betekent dit het heroriënteren van ongeveer 7.000 werkkrachten (op een totaal van 65.000 leden) van administratieve functies naar arbeidsplaatsen die rechtstreeks aan de productie gebonden zijn.
Hoe gaat dit in zijn werk?
We hebben juist de eerste voorbereidende stap afgerond. Tijdens algemene vergaderingen met de arbeiders bediscussieerden we de toespraak van Raúl Castro Ruz over de hervormingen. Dit deden we om het thema aan te snijden en erover na te denken. Natuurlijk kwam de reorganisatie van de arbeidskrachten het meest ter sprake. Hoe je het ook bekijkt, het heeft een directe impact op de arbeiders. Nu moeten de administratieve directies van de bedrijven een nieuw arbeidersbestand voorstellen met het oog op meer efficiëntie. Dit bestand moet met de vakbonden, die hier een sleutelrol spelen, besproken worden. Vóór het door de regering wordt goedgekeurd, moeten de syndicale organisaties hun criteria en opinie geven. Men zegt in het buitenland dat er in Cuba geen democratie is, dat wij arbeiders nergens recht op hebben. Wel, dit proces is een ontegensprekelijk voorbeeld van wat socialisme is. Het invullen van de nieuwe arbeidsbestanden zal ook een transparant proces zijn. In elk bedrijf zal een comité van experts voorstellen wie op post blijft en wie het meest geschikt is voor het uitvoeren van de productieactiviteiten. Dit comité is samengesteld uit vertegenwoordigers van de bedrijfsadministratie, de vakbond en arbeiders die in de algemene vergadering verkozen werden. Bij de beoordeling van geschiktheid, maakt het niet uit of je man of vrouw, wit of zwart, jong of oud bent. Het gaat om de bewezen geschiktheid aan de hand van de resultaten op de arbeidsplaats.
En wat met de overige arbeiders?
Er bestaat een versoepeling van het werk via privé-initiatieven. Nu zijn er in Cuba al meer dan 100.000 arbeiders die voor eigen rekening werken en het zullen er in de nabije toekomst veel meer worden, denk ik. Hier zal onze vakbond een centrale rol spelen, omdat vele van deze arbeiders producten aanmaken die in onze sector thuishoren. Andere werknemers zullen terecht kunnen in nieuwe productiecentra zoals coöperatieven of werkplaatsen verhuurd door de staat.
Wint het kapitalisme van het socialisme?
Nee, want het is geen lichte versie van het kapitalisme, noch van de toepassing van een neoliberaal beleid. Arbeiders blijven de eigenaars van de belangrijkste productiemiddelen. Het privé-bezit van productiemiddelen heeft altijd bestaan in Cuba. Bovendien werd en zal niemand aan zijn lot overgelaten worden. De socialistische staat zal voor hen die echt niet in de mogelijkheid zijn te werken zorgen dat ze een waardig leven kunnen leiden. Hier verandert de aanpak: de staat zal niet meer de producten subsidiëren, maar wel de personen. Het socialisme is in volle ontwikkeling, maar de mens blijft het belangrijkste.
Meer info: Hervormingen in Cuba: reportage
Meer info: Eddy Van Lancker (Federaal Secretaris ABVV) over Cuba