Sinds enkele jaren kwam er een omslag in mijn impulsaankopen: “Heb ik die nieuwe trui echt wel nodig? Kan ik dat kledingstuk combineren met mijn andere stukken? Hoeveel keer zal ik dit dragen?” Waarom? Ik ben me meer bewust werd van de impact van wat ik koop.
De losgeslagen textielproductie heeft grote gevolgen voor het milieu: de productie van kleding is vervuilend en de verhalen van fabrieken die rechtstreeks hun afvalwater en –producten legen in rivieren zijn legio. De steeds snellere mode waar collectie na collectie elkaar opvolgt tegen dumpingprijzen zorgt ervoor dat er wereldwijd nog nooit meer kledij gekocht en vooral weggegooid is.
Naast de verwoestende impact hiervan op onze omgeving zijn er de gevolgen voor de arbeiders. Je zou het haast gaan vergeten maar de goedgevulde kledingrekken zijn het resultaat van heel wat (handen)arbeid. Achter elk kledingstuk zitten verschillende arbeiders die tegen een mager loon rug en handen kapot werken. Door de steeds hogere eisen van de fabrikanten: meer en goedkoper in minder tijd lijden zij onder grote stress. Hun basisloon wordt aangevuld met een variabel loon gebaseerd op de (te) hoge productiedoelstellingen. Een bezoek aan de wc wordt zo wel een dure bedoening; dan toch maar geen water drinken tijdens de werkuren? En wat met die collega die traag werkt; ik had er liever iemand anders voor in de plaats! Werknemers worden handig tegen elkaar uitgespeeld waardoor het stressniveau alleen nog maar meer de hoogte ingaat. In combinatie met de repetitieve handelingen in slecht verlichte hallen met honderden andere werknemers gaat de gezondheid van de arbeiders er niet op vooruit. En dat allemaal voor die tiende trui dit jaar. Volgende keer toch maar twee keer na denken voor ik ga shoppen!
Kommer en kwel?
Er ontstaan steeds meer internationale initiatieven waarbij kledingmerken hun verantwoordelijkheid beginnen op te nemen voor mens en milieu. Ondersteund door ngo’s en vakbonden worden er stappen gezet naar eerlijkere mode. Zo heb je de Fair Wear Foundation en de Schone Klerencampagne. FOS en de Algemene Centrale-ABVV werken samen in Centraal-Amerika om textielarbeiders te verenigen en vakbonden in de regio te versterken. Daar zag ik afgelopen jaar zelf hoe vrouwelijke vakbondssecretarissen (het merendeel van de textielarbeiders zijn vrouwen) elke dag hard werken om goede cao’s af te sluiten die een waardig loon voor alle werknemers garanderen. Bewonderenswaardig hoe zij in moeilijke omstandigheden hun energie inzetten ten voordele hun collega’s!
Door meer transparantie te vragen aan kledingmerken kunnen we samen zorgen voor een kentering.
Maar ook als consument heb je een belangrijke rol te spelen: weet jij wie je kleren maakt? Door meer transparantie te vragen aan kledingmerken kunnen we samen zorgen voor een kentering. Daarnaast zijn er heel wat duurzame alternatieven op de markt die moderne kleding in de aanbieding hebben. Zelf probeer ik me niet langer te laten verleiden door een laag prijskaartje maar investeer ik liever in een langer meegaand stuk of tweedehandskledij. Al die initiatieven kunnen ervoor zorgen dat er iets in beweging gezet wordt. Voor mij is het alvast duidelijk: de tijd voor eerlijke mode is aangebroken!
Deze bijdrage werd geschreven door Caroline Bal voor ABVV Metaal en verscheen eerder op abvvmetaal.be