Een nieuwe grondwet en een nieuw begin?

In Ecuador waait een nieuwe wind sinds het aantreden van president Correa vorig jaar. Om te beginnen nodigde hij zijn landgenoten uit om mee te schrijven aan een nieuwe grondwet. ForoUrbano, partner van fos, blikt terug op de afgelegde weg en het resultaat.

LocatieEcuador
CategorieNieuws

“Ecuador bevindt zich niet in een tijdperk van verandering, maar in een verandering van tijdperk”. Zo verwoordde de pas verkozen president Correa in 2007 de hoop die leefde bij de Ecuadoraanse bevolking. Na jarenlange politieke instabiliteit, corruptie en een liberaal wanbeleid dat zich voornamelijk wreekte op de minstbedeelden in Ecuador, lanceerde hij een eerste groot project om Ecuador sociaal herop te bouwen: een grondwetgevende vergadering. Vele organisaties uit het middenveld, zoals vakbonden en gezondheidsorganisaties, werden uitgenodigd om mee te schrijven aan een nieuwe grondwet en om zo mee te werken aan een beter Ecuador voor de 13 miljoen inwoners die het Zuid-Amerikaanse land telt. Zij keurden de nieuwe grondwet massaal goed op 28 september.

Ook de fos-partners in Ecuador waren actief in deze grondwetgevende vergadering. Zo was ForoUrbano bij dit proces betrokken. Waar staan zij voor en wat hebben zij kunnen realiseren?

Meer dan diagnoses
ForoUrbano, partner in het gezondheidsprogramma van fos in Ecuador, is een netwerk dat ijvert voor een betere toegang tot gezondheidszorg voor de armste laag van de bevolking in de hoofdstad Quito. Deze grote bevolkingsgroep ontvangt van de overheid een overlevingsbon van 30 dollar per maand en heeft sinds een jaar ook recht op gratis toegang tot de gezondheidsdiensten. “Velen van hen weten dit niet, en weten nog minder wat hun rechten precies zijn,” stelt María Hernández van de organisatie Mujeres por la Vida (Vrouwen voor het Leven), een van de voortrekkers binnen ForoUrbano. “Daarom organiseren we deze mensen in gebruikersnetwerken: op hun maandelijkse bijeenkomsten kunnen mensen terecht voor informatie over de diensten waar ze recht op hebben. Maar er gaat ook veel aandacht naar de kwaliteit van de diensten en de dienstverlening door het medisch personeel.”

ForoUrbano verenigt daarnaast ook de armste bewoners van Quito om te ijveren voor sociale woningen en technische opleidingen die leiden tot tewerkstelling in catering, poetsdiensten, enz. Want gezondheid is meer dan diagnoses en medicijnen. Het is het geheel van omstandigheden die een gezond leven bevorderen: tewerkstelling, gezond wonen, gezonde voeding, promotie van gezondheid en preventie.

De stem van de mensen
Het opstellen van de nieuwe grondwet ging niet over een nacht ijs. María Hernández legt uit wat er allemaal bij kwam kijken voor haar organisatie: “Wij waren met twee deelneemsters van Mujeres por la Vida vertegenwoordigd in de grondwetgevende vergadering en tal van commissies die daaraan verbonden zijn. Daar legden we onze voorstellen uit. We hebben geprobeerd om de stem van de mensen te betrekken in onze voorstellen op tal van manieren: rondetafelgesprekken, workshops, grote bijeenkomsten en demonstraties, stands op de Grote Markt en andere centrale plaatsen in de stad, enz. We deelden brochures en informatiemateriaal uit over de rechten van vrouwen en het recht op gezondheid en we ontwikkelden strategieën om voortdurend te communiceren in verschillende steden.” Zo ontstond er een heel breed draagvlak voor de voorstellen bij de doelgroep.

Tot in het huishouden
Nu de nieuwe grondwet goedgekeurd is, mag ForoUrbano terugblikken op een succesvolle campagne. “De meerderheid van onze voorstellen werd opgenomen in de nieuwe grondwet, niet in het minst het voorstel tot een gratis gezondheidsverzekering ingericht door het ministerie van gezondheid,” vertelt María. Bij Mujeres por la Vida zijn ze ook heel blij met de opgenomen voorstellen specifiek over vrouwen, die ze heel hard verdedigd hebben. Zo moeten mannen en vrouwen op verkiezingslijsten elkaar afwisselen. Artikel 333 is ook behoorlijk revolutionair: het gaat over een gezondheidsverzekering voor huisvrouwen en de gedeelde verantwoordelijkheid van mannen en vrouwen in het huishouden.

Nu het echte werk
Allemaal goed en wel, maar eigenlijk begint het echte werk nu pas voor ForoUrbano. “We moeten de organisaties in ons netwerk versterken zodat ze de uitvoering van de verworven rechten kunnen afdwingen. We moeten actief meewerken aan het uitwerken van wetten en reglementen, zodat ze ook in de praktijk gebracht worden,” aldus María. ForoUrbano zal dus zeker kritisch maar constructief waken over de ontwikkelingen in de gezondheidszorg. Bovendien verandert een nieuwe grondwet niet veel aan de realiteit zolang Ecuadoranen hun rechten niet kennen. Ook op dat vlak blijven de uitdagingen overeind…