Het Isla de la Juventud is een eiland op een 20 km van het grotere eiland dat Cuba is. Vroeger had het de status van “speciale gemeente”, toen in de jaren ’70 en ‘80 heel veel buitenlandse studenten uit Afrika en Latijns-Amerika er de middelbare school doorliepen. Na het uiteenvallen van de Sovjet Unie, verloor het eiland zijn speciale status en stokten de investeringen. Daarom kwamen de drie opeenvolgende orkanen van eind 2008 extra hard aan voor het Isla. De landbouwinfrastructuur werd er voor 80% verwoest.
De Europese Unie maakte onmiddellijk fondsen vrij voor noodhulp en herstel. De federatie van boerencoöperatieven ANAP en de federatie van agronomen ACTAF hebben de handen in elkaar geslagen en een voorstel gedaan om de productiecapaciteit van de boeren te herstellen. fos en de Italiaanse ngo GVC hebben zich als uitvoerend consortium tav de Europese Unie verantwoordelijk gesteld.
Ondertussen zijn we ruim twee jaar verder. En op het slotgebeuren heerst een sfeer van tevredenheid. Dertien coöperatieven zullen hun groenteproductie met ruim een derde kunnen verhogen, dankzij de irrigatie van ruim 300 ha landbouwgrond. Het kweekcentrum beschikt over vier serres voor de toelevering van plantgoed en zaden aan de landbouwers. Het landbouwlaboratorium beschikt over vernieuwde infrastructuur en kan zich opnieuw richten op de biologische bestrijding van schadelijke plagen op de teelten. En ten slotte zullen de gekoelde opslagruimtes weer ten volle kunnen gebruikt worden, dankzij de vervanging van de versleten motoren.
“Maar het is allemaal niet gemakkelijk gelopen”, vertelt Ricardo, co-directeur van het project. “De grootste problemen zijn begonnen toen beslist werd dat de irrigatiesystemen beter met elektrische dan met dieselmotoren zouden werken. We beseften toen onvoldoende wat deze wijziging allemaal inhield. Bleek dat op verschillende plaatsen het elektriciteitsnet tot bij de waterputten moest uitgebreid worden. De elektrische pompen moesten ook tegen regen, wind en mogelijke nieuwe orkaanwinden beschermd worden. De aankoop van al het materiaal in het buitenland vroeg enorm veel geduld. Het vervoer van het grote naar het kleine eiland, de dedouanering, het bouwen van behuizing voor de installatie waarvoor geen stenen of cement voorzien was in het project… Om dat allemaal geregeld te krijgen, hebben we honderden keren de telefoon moeten nemen en alle mogelijke diensten aflopen.”
Ondanks al deze inspanningen zijn alle werken nog niet afrond. “Maar keer met een gerust gemoed terug naar Havana, tegen het begin van het zaaien in september – oktober zal alles klaar zijn.” De vice-voorzitster van de ‘consejo popular’ (het gemeentebestuur) zal persoonlijk in de commissie gaan zitten die moet toezien op de strikte uitvoering van het gedetailleerde werkplan voor de komende twee maanden.
“De duurzaamheid van het project hangt af van de landbouwers en in welke mate zij dit als hún project beschouwen”. Idalmis, de voorzitster van ACTAF, heeft er alle vertrouwen in. Nu alle materialen op het Isla zijn, is het in hun eigen belang om de irrigatiebuizen zo vlug mogelijk in de grond te leggen en op de waterbekkens aan te sluiten. Zij gaan de kans niet laten liggen om hun productie aanzienlijk te vergroten.