Onderdeel van
claim je seksuele rechten
CLAIM je seksuele rechten Ga naar dossier
Bulawayo Street Life
Jonge vrouwen in Zimbabwebeeld:

Getuigenis: verkracht en verstoten

Gendergeweld piekt in Zimbabwe

Vrouwen zijn vaak het slachtoffer van geweld omdat ze nu eenmaal vrouw zijn. Dat is ook zo in Zimbabwe, waar de slachtoffers van gendergeweld zelden durven getuigen. Maar deze vrouw wil niet langer zwijgen…

LocatieZimbabwe
CategorieGenderNieuws
zimbabwe
Locatie

Zimbabwe

In 1980 maakten de Zimbabwe African People’s Union (ZAPU) en de Zimbabwe African National Union (ZANU) een einde aan het blanke, …

Lees verder

Naast een geïmproviseerd hutje op een plantage in Mazowe staat de 21-jarige Maidei (schuilnaam) met een droeve blik in haar ogen. Ze lijdt al sinds haar jeugd een hard leven, maar wil niet langer zwijgen. Ze beschrijft hoe ze slachtoffer werd van geweld en hoe de cyclus van geweld haar uiteindelijk in de rol van geweldenaar dwong.

Toen ik twaalf jaar oud was, werd ik op weg van school naar huis aangerand. De man woonde op dezelfde plantage als mijn familie en ik. Nadien kwamen onze families samen om het incident te bespreken. De dader bood aan om met mij te trouwen. Mijn familie accepteerde, ook al had hij al een andere vrouw. Zo werd ik op twaalfjarige leeftijd uitgehuwelijkt aan mijn verkrachter.

Dat huwelijk werd een echte nachtmerrie. Hij behandelde me als een boksbal om zijn frustraties op uit te werken. Terwijl zijn eerste vrouw me behandelde als haar huismeid. Alle huishoudelijke taken kwamen op mijn schouders terecht. Ik mocht niet langer naar school gaan.

Ik kon op weinig begrip rekenen bij mijn familie. Ze wilden dat ik bij mijn man bleef, ondanks het geweld en misbruik. Mijn man hielp hen financieel uit de nood. Dat was voor hen het belangrijkste.

Maar voor mij was het gruwelijk. De frustratie en het verdriet bouwden op. Op een dag kon ik het niet langer verdragen. In een vlaag van woede stak ik het huis in brand terwijl mijn man en zijn eerste vrouw aan het slapen waren. Ze overleefden de brand, maar ik werd gearresteerd voor poging tot moord. Het was een vreselijk moment in mijn leven. Na al die jaren slachtoffer geweest te zijn van verkrachting, huiselijk geweld en misbruik, was ik nu de geweldenaar geworden…

Ik heb dat pijnlijke deel van mijn leven kunnen achterlaten, maar het leven blijft moeilijk. Ik ben een alleenstaande moeder en moet mijn kinderen te eten kunnen geven. Ik woon en werk op een plantage, maar ik krijg geen vast contract van de eigenaar. Elke maand moet ik langsgaan en bedelen om een nieuw contract. De opzichthouders weten dat de andere vrouwen en ik wanhopig zijn en geld nodig hebben. Ze geven ons een contract in ruil voor seks, elke maand opnieuw. Ik weet soms niet wat ik nog kan verwachten van de toekomst

Maidei (schuilnaam), een 21-jarige Zimbabwaanse vrouw

Doorbreek de stilte

De getuigenis van Maidei toont aan dat geweld tegen vrouwen een serieus probleem is in Zimbabwe. De talrijke organisaties waarmee FOS samenwerkt engageren zich dan ook om actie te ondernemen. GAPWUZ, de Zimbabwaanse vakbond van landarbeiders, is zo’n organisatie. Ze lanceerde in 2017 een campagne met de naam “Gendergeweld[1] op de werkplek… doorbreek de stilte”. Volgens GAPWUZ is er een zwijgcultuur, die het moeilijk maakt om gendergeweld aan te pakken. Slachtoffers praten niet over wat ze meemaakten. Daders blijven ongestraft. Of gemeenschappen regelen incidenten in der minne.

Via theater en rollenspelen probeerde GAPWUZ het onderwerp bespreekbaar te maken en voor bewustwording te zorgen. Ze organiseerden ook trainingen voor landarbeiders over de wetgeving, zodat ze hun rechten kennen. Want de stilte breken is niet genoeg. De straffeloosheid moet stoppen en daders moeten berecht worden.

Zimbabwe-landbouw-voedsel-flickr-ICRISAT
Landarbeiders in Zimbabwebeeld:

Armoede en werkonzekerheid

Niet alleen de zwijgcultuur speelt een rol in het hoge aantal gevallen van gendergeweld. De stijgende armoede en werkonzekerheid maken dat veel ouders, vooral in de landelijke gebieden, hun dochters op jonge leeftijd uithuwelijken. Ze hopen dat de meisjes zo beter af zullen zijn en ten minste te eten zullen krijgen. Maar de realiteit is dat de meisjes vaak in een situatie van geweld en misbruik belanden.

GAPWUZ ziet ook steeds meer incidenten van seksueel geweld op de werkvloer op de plantages. Landarbeiders krijgen nog zelden een vast contract en rijgen de tijdelijke contracten aaneen. Werkgevers en opzichthouders vragen soms zelfs seksuele diensten in ruil voor een contract.

[1]Bij gendergeweld valt de dader een slachtoffer aan omwille van het gender van het slachtoffer. Gender staat voor de gedrags- en identiteitsaspecten van sekse, ter onderscheiding van lichamelijke en biologische aspecten.

Dit artikel is bijdrage van Ndaizivei Kamoto van GAPWUZ, vertaald en bewerkt door Naomi De Bruyne.

Blijf op de hoogte

Meer weten over de strijd van vrouwen in Zimbabwe? Schrijf je in op onze nieuwsbrief!