Huishoudpersoneel in Namibië: uitgebuit en ondergewaardeerd

Nieuw leven in Namibische Vakbond voor Huishoudwerkers

Monalisa Owethu (fictieve naam) is een huishoudwerkster uit Namibië. Ze woont als alleenstaande moeder van vier in een informele woonbuurt in Windhoek, de hoofdstad.

Haar dag start om 4 uur ’s morgens, dan maakt ze een maaltijd klaar voor haar kinderen. Om 5 uur vertrekt ze te voet naar de bushalte, 1 km verderop, en neemt ze de bus naar haar werk, in een groene residentiële buitenwijk van Klein Windhoek. Monalisa werkt zes dagen op zeven. Enkel op zondag is ze thuis bij haar kinderen.

LocatieNamibië

Momenteel verdient ze zo’n N $ 800 per maand (+/- 61€), maar vanaf april 2015 zal ze maandelijks N $ 1218 (+/- 93€) verdienen, dankzij het onlangs aangepaste minimumloon voor huishoudwerkers.

Een eigen huis

Tijdens een van de wijkvergaderingen, vertelde Monalisa dat zij haar werkgever om hulp had gevraagd voor de aankoop van een stuk grond, zodat ze haar eigen huis kon bouwen. Voor huishoudwerkers in Namibië is het door de onbetaalbare prijzen moeilijk om toegang te krijgen tot overheidshuisvesting.

Haar werkgever kocht daarop een stuk grond voor haar, van een particuliere verkoper. De afspraak was dat de werkgever een bepaald percentage van haar loon zou aftrekken, om zo Monalisa’s schuld te vereffenen.

Monalisa zorgde voor een aanvulling op haar schamele loon door tweedehandskleding te kopen en te verkopen. Toen ze klaar was met de bouw van het huis, konden zij en haar familie eindelijk verhuizen. Ze was opgelucht dat ze nu haar eigen huis had. Op een dag, toen ze haar waterrekening wilde betalen, ontdekte ze dat het stuk land nog steeds op naam van de werkgever stond. Ze vroeg de werkgever daarop herhaaldelijk om het op haar naam te laten zetten, maar die weigerde. Volgens hem moest Monalisa meer betalen voor de grond, omdat de waarde door de jaren heen was toegenomen.

Nood aan een sterke vakbond

Dit is maar een voorbeeld van de vele uitdagingen waar huishoudwerkers in Namibië voortdurend mee te maken krijgen.

In de jaren ’90 werd de Namibische Vakbond voor Huishoudwerkers (NDAWU) opgericht om de problemen van het huishoupersoneel structureel aan te pakken. De vakbond werd lange tijd ondersteund door de Landarbeidersvakbond van Namibië, maar kreeg later te kampen met interne moeilijkheden, waardoor de werking stilviel.

In 2013 besliste FOS daarom, op vraag van partner LARRI (Labour Resource and Research Institute), om de huishoudwerkersvakbond te ondersteunen bij de heropstart van haar werking. FOS ondersteunde de vakbond bij de mobilisatie van huishoudwerkers en de versterking van het interim-comité, dat tijdelijk de leiding van de vakbond op zich nam. Zo kon NDAWU, dankzij de steun van LARRI, in 2013 opnieuw geregistreerd worden bij het ministerie van Arbeid.

In februari 2015 organiseerde NDAWU een succesvol congres in Windhoek, waarop ook een 40-tal huishoudwerkers aanwezig waren. De nieuw verkozen leiding bestaat uit 4 vrouwen en 1 man, die tot voorzitter werd verkozen.

Na afloop van het congres, volgde de nieuw gekozen ploeg al meteen een inloopcursus, georganiseerd door de Internationale Federatie van Huishoudpersoneel ( onder meer door Myrtle Witbooi, algemeen secretaris van de huishoudwerkersvakbond van Zuid-Afrika – SADSAWU)

NDAWU zal zich vanaf 2015 in de eerste plaats richten op ledenwerving en capaciteitsopbouw van de nieuwe leiding, zodat zij als vakbond sterk staan om gevallen zoals dat van Monalisa aan te pakken. FOS feliciteert de nieuwe ploeg van NDAWU en wenst hen een sterke samenwerking en toekomst!

Auteur: Anna Ushamba