Afgelopen zondag vierde Bolivia zijn elfde ‘Dia del Estado Plurinacional’. Die elfde verjaardag viert de machtsovername van huidig president Morales, de eerste inheemse president van Bolivia. Hij is daarmee de Merkel van Latijns-Amerika. En net zoals Merkel zal Morales hoogstwaarschijnlijk nog een keer meedingen naar het hoogste ambt. Het grote verschil tussen beide politieke leiders is hun politieke vernuft. Terwijl Merkel op haar typische rustige, afgewogen manier blijft communiceren en meedraaien in de hoogste politieke kringen van Duitsland en de Europese Unie, blinkt Morales uit in krasse uitspraken en onhandige politieke manoeuvres. Daarom was het weer uitkijken naar de verjaardag van de ‘Plurinationale Staat’.
Leugenachtige media
“Het was een inschattingsfout om het referendum van 21 februari 2016 te organiseren”, zei president Morales het voorbije weekend. “We hadden de vorige jaren net verkiezingen gehad, en de mensen waren de verkiezingen en campagnes moe.” Het referendum moest via een grondwetswijziging een herverkiezing van Morales en vice-president Linera in 2019 mogelijk maken, maar dat plan strandde toen 51% afwijzend stemde. Met enige moeite aanvaardde Morales het resultaat, wat het einde van zijn presidentschap in 2019 zou betekenen. Maar dat was zonder de sociale organisaties van het eenheidspact gerekend. Een voor een lieten ze op een vrij doorzichtige manier ballonnetjes op. Een lokale afdeling van vrouwenbeweging Bartolina Sisa, dan weer de cocaboeren uit de Chapare, ze verwierpen in het voorjaar allemaal het resultaat van het referendum en eisten dat ‘broeder Evo’ terug op de kieslijst zou staan in 2019. De leugenachtige, manipulerende media had het resultaat van het referendum negatief beïnvloed, argumenteerden ze.
Kartel van de leugens
.jpg){kind=link}
In mei 2016, 3 maanden na het verlies van het referendum, haalde Quintana, voormalig minister van het presidentschap, uit naar ‘het kartel van de leugens’. Vier mediakanalen zouden de weken voor het referendum doelbewust verkeerde informatie hebben verspreid om het resultaat van het referendum, en dus een herverkiezing van Morales, negatief te beinvloeden. De kranten Pagina Siete en El Deber, het mediakanaal Erbol, en het persagentschap ANF hebben het onderzoek van Carlos Valverde maandenlang een forum gegeven en de controverse op die manier continue gevoed, redeneert hij.
Het onderzoek van die Carlos Valverde ging over een zaak van belangenvermenging, waarbij een ex-lief van Morales overheidsopdrachten binnenhaalde voor haar Chinese werkgever. Het koppel zou een kind hebben, maar Morales zou het niet hebben erkend. De economische gunsten waren voor Morales een dure manier om het geweten te sussen. Dat schandaal kwam begin februari 2016 aan het licht, enkele weken voor het referendum. Het hield iedereen wekenlang in de ban en was een heuse smet op het blazoen van de Boliviaanse president.
Toen in mei 2016 bleek dat het kind nooit had bestaan en een hersenspinsel was van de betrokken journalist, opende men vanuit regeringskringen voluit het offensief tegen de media. In plaats van rustig en bedeesd de bezwarende en te begrijpen argumenten op tafel te leggen, en op die manier de weg naar een herverkiezing voor te bereiden, ging de regering frontaal de confrontatie aan met de gepolitiseerde media. In december 2016 bracht de regering de documentaire ‘Cártel de la mentira’ uit. Hoewel de documentaire valabele argumenten aanhaalt, was het wederom een onhandige manier om de problemen met de media aan te pakken. Meteen werd de regering dictatoriale neigingen verweten en groeide de polarisering in het land.
Nog eens Morales in 2019?
“Ik besloot om er in 2019 mee op te houden. Dan heb ik 14 jaar vervolmaakt. Dan ga ik werken op mijn boerderij”, voegde Morales toe. “Maar veel personen vragen me om het werk af te maken. Uiteindelijk is het volk dat beslist, dat is democratisch”.
Morales verantwoordt zijn herverkiezing door het resultaat van het referendum te besmetten met het uitgelekte mediaschandaal
Het staat in de sterren geschreven dat Bolivia in 2019 nogmaals zal kunnen kiezen voor Morales. Regeerpartij MAS, bestaande uit verschillende sociale organisaties, organiseerde in december 2016 haar congres en stelde daar een plan op dat de herverkiezing mogelijk moet maken. Vier verschillende trajecten worden overwogen; gaande van een nieuw referendum tot het vroegtijdige ontslag van Morales zodat hij zich opnieuw verkiesbaar kan stellen.
Net zoals het mediaoffensief ongetwijfeld invloed had op het resultaat van het referendum van februari 2016, gebruikt Morales nu ook de media om een herverkiezing te verantwoorden door het resultaat van het referendum te besmetten met het uitgelekte mediaschandaal. Op een strategische manier hebben de sociale organisaties stuk voor stuk gepleit voor een herverkiezing en zo het grondwerk voorbereidt. De daarop volgende mediastrategie gericht tegen de ‘leugenachtige mediakanalen’, moet Morales de broodnodige morele argumenten geven. Een gevaarlijke strategie die de komende jaren tot nog meer polarisering en onrust zal leiden.
Blijf op de hoogte
Meer weten over de evoluties in Bolivia? Schrijf je in op onze nieuwsbrief!