Met een schoffel ongeveer even groot als hijzelf, wandelt Martin door een slecht verlichte gang in een tabaksschuur. Voor hem is dit het einde van weer een dag van zoeken naar kleine, tijdelijke karweitjes op boerderijen in de buurt. Als hij niets vindt dat wat geld oplevert, gaat hij op zoek naar muizen om te roosteren of sprokkelt hij hout dat hij vervolgens op de snelweg tussen Harare en Bulawayo verkoopt.
Op goede dagen, die maar zelden voorkomen, verdient hij tot 5 Amerikaanse dollar. Genoeg om wat basisvoedsel te kopen, zoals suiker, zout en kookolie. Binnenkort zal zijn moeder terugkeren van de nabijgelegen boerderijen. Ze verloor haar vaste job door de economische crisis en overleeft nu door van boerderij naar boerderij te trekken op zoek naar een job of taak voor die dag.
De groeiende armoede dwong Martin een inkomen te zoeken om zijn familie te steunen. Zijn situatie is niet uniek. Honderdduizenden kinderen van voormalige landarbeiders over heel het land delen hetzelfde lot.
Uitbuiting
“Kinderarbeid is een misdaad tegen de gehele mensheid”, zegt FOS-partner GAPWUZ, een Zimbabwaanse vakbond die de rechten van arbeiders in de landbouwsector verdedigt. “Het buit jongeren uit. Die jongeren worden later volwassenen die in armoede leven en verder uitgebuit worden. Armoede dwingt kinderen de school te verlaten en geld te verdienen om hun familie te helpen. De kinderen komen terecht in informele, tijdelijke jobs in de landbouwsector. Wat ze betaald krijgen, ligt ver onder het minimumloon.”
Meisjes zijn extra kwetsbaar. Ze gaan aan het werk als informele sekswerkers of belanden in de prostitutie. Een gevaarlijke wereld, waarmee ze hun leven riskeren. Andere kinderen raken gevangen in het Earn and Learn systeem waarbij werkgevers de kosten van het onderwijs betalen in ruil voor arbeid. Het is algemeen geweten dat enkel de meest uitzonderlijk begaafde kinderen in dit systeem een diploma behalen, want de werkuren zijn te lang om voldoende te kunnen leren.
GAPWUZ wil mensen bewust maken van de impact van kinderarbeid op het leven van kinderen. “Het is ons streven om zoveel mogelijk kinderen uit de kinderarbeid te halen”, zegt Juliet Sithole, die voor GAPWUZ kinderarbeid bestudeerd. De middelen zijn echter beperkt en er moet nog heel veel gedaan worden om werkelijk een einde te maken aan de kinderarbeid in Zimbabwe.”
Dit artikel werd geschreven door Juliet Sitholea & Naomi De Bruyne