In deze documentaire zien ze zichzelf op het scherm verschijnen met hun verhalen: waarom het belangrijk is om steun bij elkaar te zoeken, waarom het belangrijk is om als groep naar buiten te treden. Na afloop geven de aanwezigen zichzelf een warm en welverdiend applaus. We spraken met Nery Lázaro Álvarez die voor Cenesex werkt en de vrijwilligersgroepen begeleidt.
Wat mogen we onder zo’n ‘vriendschapskring’ verstaan?
De vrouwen komen samen om te spreken over seksuele gezondheid, discriminatie, zelfrespect …. De bal is aan het rollen gegaan in 2002, toen Mariela Castro, de directrice van Cenesex, een brief uit Santiago de Cuba ontving. Toen is de eerste groep van lesbische vrouwen gevormd. In 2008 heeft een van de groepen het project ‘Fenix’ gelanceerd met de bedoeling om als groep naar buiten te treden en te ijveren voor het recht op seksuele diversiteit en om de bestaande sociale hinderpalen te doorbreken. Intussen zijn er al drie groepen en er staat een vierde in de steigers.
Hoe begeleid je hen?
Op vraag van de lesbische vrouwen uit Havana en Santiago de Cuba heeft Cenesex in 2007 aan fos een project voorgelegd om deze vrouwen bij te scholen tot promotoren voor seksuele gezondheid en diversiteit, zodat zij persoonlijk sterker staan en naar buiten kunnen treden met een boodschap van sociale verdraagzaamheid omtrent seksuele diversiteit. Ondertussen hebben we al vier dergelijke cursussen georganiseerd.
En wat doen zij zoal als promotoren?
Ze werken in wijken, bedrijven, onderwijsinstellingen en in gevangenissen. Voor onze werking maakten we de folder ‘Verschillend en toch gelijk(waardig)’. De vrouwen organiseren ook socioculturele activiteiten, zoals een maandelijkse filmvoorstelling, een literair café, ze vieren verjaardagen, enz. Verder grijpen we alle gelegenheden aan om deel te nemen aan openbare activiteiten, zoals de Internationale Vrouwendag op 8 maart. Een belangrijke dag in onze werking is 17 mei, de internationale dag tegen homofobie. Dit jaar hebben we die met de drie groepen samen gevierd met een publiek festival in Santiago de Cuba.
In ‘De Stilte Doorbreken’ doe je zelf ook een opmerkelijk getuigenis.
De vormingen en het contact met deze groepen van gewone vrouwen die van vrouwen houden, hebben me toegelaten om de cirkel te doorbreken waarin ikzelf al jaren rondliep. Al gaf ik het vroeger een plaats in mijn leven, ik sprak er met niemand over, zelfs niet met mijn kinderen die bij mij wonen. Dat was mijn stilte. Op de één of andere manier bracht ik mijn seksuele geaardheid wellicht tot uiting, maar zonder erover te spreken. Mijn werk heeft me toegelaten, nog niet zo lang geleden -een paar maanden slechts-, om met hen te gaan samen zitten en hen te zeggen ‘ik ben een vrouw die van een andere vrouw houdt’. Mijn kinderen voelen zich sindsdien veel gelukkiger bij me. Ze hebben er geen probleem mee dat ik van een andere vrouw hou. Mijn kinderen zien bovendien ook mijn partner graag; zij helpt me trouwens bij hun opvoeding en zij houdt ook van hen.
Wat heb jij zelf geleerd uit deze ervaring?
Ik ben opgegroeid met alle gangbare stereotypes maar heb gaandeweg geleerd om respect op te brengen voor vrouwen die van andere vrouwen houden. Als we anderen leren respecteren, en we respecteren hen echt, dan worden we zelf ook geliefd. Wat we willen bereiken, is dat men ons respecteert als gelijken, dat de gelijkheid hersteld wordt, want zoals je weet, hebben velen het land verlaten als gevolg van de homofobie. Ik maak er nu werk van om deze progressieve trein ook naar andere provincies te leiden, we willen in heel het land vriendschapskringen voor lesbische en biseksuele vrouwen creëren.
Alleen als je deze thematiek in je hart draagt, kan je dit werk doen. Het heeft moed gekost om de DVD ‘De Stilte Doorbreken’ te maken, maar tegelijk hopen we allemaal dat die door zoveel mogelijk mensen bekeken wordt. Enkel door de stilte te doorbreken, zullen we respect krijgen.
De DVD ‘De Stilte Doorbreken’, voorlopig enkel in Spaanse versie, kan bij fos ontleend worden voor gebruik op info- en vormingsessies.