In het najaar 2017 kopt de Nicaraguaanse krant La Prensa ‘Vrouwelijke slachtoffers van geweld in Nicaragua ontvangen onvoldoende hulp’. De titel wordt gevolgd door volgende trieste cijfers: 48 sterfgevallen door geweldpleging, 43 ‘feminicidios’ en vijf moorden tussen januari tot oktober 2017. Het merendeel van de vrouwen is jonger dan 35 jaar en het geweld wordt vaak gepleegd binnen de gesloten muren van de familie.
Gendergeweld is dus geen uitzondering in het Centraal-Amerikaans land. Dat blijkt ook wanneer Patricia Martinez haar verhaal doet. Ze komt uit de wijk ‘La Primavera’ in hoofdstad Managua en heeft lang geleden onder huiselijk geweld.
Mishandeld
“16 Jaar lang ben ik fysiek en mentaal mishandeld door mijn echtgenoot. Ik heb hulp nodig gehad om uit de cirkel van geweld te geraken, want ik was bang. Ik heb vijf kinderen en vreesde voor hun toekomst als ik iets zou ondernemen. Elk weekend kwam mijn man dronken toe, sloeg hij me, dwong hij me onder het bed of bedreigde hij me met een machete.
Ik herinner me nog het moment dat ik hem ging aangeven bij de politie. Ik liep erna weg en durfde niet naar huis terug te keren. Mijn dochter zei me dat ik niet hoefde te vluchten, omdat ze er voor mij zou zijn. Ook zij zag hoe ik leed en dat het beter was hem aan te geven. Dat gaf me moed om verder te gaan.
Na twee dagen opsluiting bij de politie stond hij echter terug thuis. Ik was het beu om weg te rennen en heb hem toen gezegd dat hij weg moest gaan. Nog twee dagen lang bleef hij in het huis rondhangen. Twee nachten heb ik niet geslapen uit angst dat hij me zou vermoorden. Zoals nog gebeurt, beschuldigde hij mij dat ik hem bedroog met een andere man. De volgende dag was hij weg. Sinds toen heb ik niets meer van hem gehoord. Intussen hoorde ik dat hij is overleden.”
“Elk weekend kwam hij dronken toe, sloeg hij me, dwong hij me onder het bed of bedreigde hij me met een machete”
Doorbreek de spiraal
Met de hulp van de gezondheidsactivisten van Movimiento Comunal Nicaraguense’ (MCN), een organisatie waarmee FOS in Nicaragua samenwerkt, kon Patricia de negatieve spiraal doorbreken.
“Ik leerde Fatima van MCN kennen op de oudervergaderingen van de school. Enkel moeders gaan naar die vergaderingen. Vaders zijn er zelden op aanwezig, hoewel er nu verbetering zichtbaar is. Ze zag aan mijn lichaamshouding dat ik gebukt ging onder een zware last. Ik bleef steeds ontkennen, uit angst. Tot ik op een bepaald moment in tranen uitbarstte en mijn verhaal deed. Sindsdien neem ik deel aan workshops van de MCN over geweld op vrouwen. Zo heb ik mijn waardigheid teruggevonden. De activisten van MCN hebben me steeds bijgestaan, het is door hen dat ik naar de politie ben durven stappen. Moesten zij er niet geweest zijn, bestond ik misschien niet meer.”
“Jarenlang heb ik gehoord van mijn partner dat ik niets waard ben, dat ik niets beteken. Het was heel normaal voor mij om me klein en nutteloos voelen. Het duurde lang voor ik terug zelfvertrouwen had en betekenis vond.
Ik heb geen wroeging meer tegenover hem. Wat gebeurd is, is gebeurd, ik heb het een plaats kunnen geven en voel me terug sterk. Vandaag zet ik me in om andere vrouwen in gelijkaardige situaties bij te staan, opdat ook zij uit hun situatie kunnen ontsnappen door de stap te zetten hun partner aan te geven.
Ik ben nu ook strikt met mijn kinderen. Ik zeg hen dat er geen enkele reden is om je partner te mishandelen. Als je niet meer kan samenleven dan maak je een einde aan de relatie maar nooit zal ik tolereren dat ze hun partner mentaal of fysiek mishandelen. Meer zelfs, ik zal de eerste zijn om ook mijn eigen kinderen aan te geven bij de politie, als het ooit zo ver zou komen.”
“Wat gebeurd is, is gebeurd, ik heb het een plaats kunnen geven en voel me terug sterk”
“We hebben het recht als vrouw om ons uit te drukken en uit de schaduw te komen. We moeten losbreken uit de minderwaardige rol die vrouwen wordt toegedicht in onze maatschappij. Het is positief om te zien dat vrouwen nu ook beroepen en functies uitoefenen die vroeger exclusief voor mannen waren. Er worden ons door de machistische samenleving zoveel obstakels voor de voeten geworpen die we moeten overwinnen om ons recht op te eisen.
Recent feliciteerde mijn schoondochter me. Ik begreep niet goed waarom. Ze zei me dat ze me feliciteerde omdat ik mijn zoon heb leren koken, wassen en schoonmaken. Al mijn zonen kunnen dat, om voor zichzelf te zorgen en de lasten van het huishouden mee te dragen. Helaas vormen zij nog steeds de uitzondering.”
Blijf op de hoogte
Wil je meer weten over onze strijd voor gendergelijkheid? Schrijf je in op onze nieuwsbrief!