El Salvador heeft een nieuwe president. De verkiezingen werden overtuigend gewonnen. Quasi uit het niets haalde Bukele 53,8% van de stemmen, een tweede ronde was zelfs niet meer nodig. Opiniepeilingen gaven nochtans aan dat Bukele flirtte met de 50% drempel. Niemand twijfelde dat Bukele ging winnen, maar dat het zo afgetekend in de eerste ronde gebeurde is voor de meesten toch een verrassing. De ontgoocheling bij de linkse partij FMLN, dat slechts 14,40% van de stemmen haalde en na tien jaar terug de macht moet afstaan, is dan ook groot.
Hoe kijkt het progressieve middenveld naar de ogenschijnlijke afstraffing van de linkse beweging, die gedurende decennia het vooruitstrevende hart van El Salvador probeerde te zijn? We vroegen het aan Marta Zaldaña en Margarita Posada.
Marta Zaldaña is Algemeen Secretaris van vakbond FEASIES. FOS werkt samen met hen in hun strijd voor waardig werk en sociale bescherming in de maquilas, bedrijven in de Salvadoraanse vrijhandelszones.
Margarita Posada is coördinator van het ‘nationaal gezondheidsforum‘ Foro Nacional de Salud. FOS slaat met die organisatie de handen in mekaar om de Salvadoranen participatie in het gezondheidsbeleid te verzekeren.
Wat is jullie eerste reactie na de verpletterende overwinning van Bukele?
Marta: “Eerst en vooral wil ik toch een kleine nuance aanbrengen. De opkomst voor de verkiezingen was historisch laag, wat in de eerste plaats de ontgoocheling van de bevolking in het politiek bestel uitdrukt. Maar goed, de kloof tussen Bukele en de kandidaat van partij ARENA die als tweede uit de stembusslag kwam, is inderdaad uitgesproken.”
Margarita: “Het klopt dat iets meer dan de helft van de geregistreerde kiezers niet zijn komen opdagen. Maar ik zie de verkiezingen ook als een grote afstraffing voor het FMLN. Ze waren nochtans gewaarschuwd na de gemeenteraadsverkiezingen en de parlementsverkiezingen, maar de signalen van hun basis zijn nooit ernstig genomen. De corruptiezaak met ex-president Funes was de kers op de taart. De bevolking heeft dat afgestraft.”
Hoe kijken jullie naar de toekomst nu er een nieuwe president is?
Marta: “Bukele heeft hoge verwachtingen geschapen bij zijn kiespubliek, die er echt goede hoop op heeft dat er nu verandering komt. Binnenkort benoemt Bukele zijn ministers en hij zal vlug standpunten moeten innemen over de privatisering van het water, de pensioenen en zijn relaties met de werkgevers. We zullen dan zien of de hoop terecht was of slechts illusie. Het feit dat zijn eerste bezoek na de verkiezingen er een aan de VS-ambassade was, doet mij alvast niet het beste verwachten.”
Bukele heeft hoge verwachtingen geschapen bij zijn kiespubliek
Margarita: “Ik verwacht niet al te veel van Bukele. Een stem voor hem was ook een stem tegen de twee ‘traditionele’ partijen, die aan geloofwaardigheid hebben ingeboet en een stem tegen het soort democratie waarbij je alleen tijdens verkiezingen je mening mag geven. De stem voor Bukele weerspiegelt volgens mij ook de vraag naar een grondwetshervorming die de bevolking toelaat om meer te participeren in de besluitvorming, bijvoorbeeld door volksraadplegingen of referenda. Het valt af te wachten of Bukele dat signaal ook oppikt.”
FOS: Wat zal er veranderen voor vakbonden en gezondheidsorganisaties zoals FEASIES en FNS?
Marta: “het is nu aan het middenveld om waakzaam te zijn en te mobiliseren. Maar we kunnen ook lessen trekken uit de verkiezingen. We mogen niet dezelfde fout maken als het Frente, we moeten hard investeren in de band met onze achterban en hun participatie in de sociale organisaties. We mogen de interne vernieuwing niet uitstellen, we moeten daar nu al aan beginnen om voorbereid te zijn op de uitdagingen die op ons afkomen.”
Blijf op de hoogte
Meer weten over de politieke veranderingen in El Salvador? Schrijf je in op onze nieuwsbrief!