Protest in Bil'in tegen de muur

Elke vrijdag houden de bewoners van Bil’in, samen met Israëlische vredesactivisten en internationalen een manifestatie tegen de confiscatie van hun land en de bouw van de muur op hun grond. Bil’in is een klein dorpje met een 2000-tal inwoners. Met een delegatie van onze verkiezingsmissie zoeken we de actievoerders van Bil’in op om de campagne die we het afgelopen jaar met het Actieplatform Palestina (APP) tegen de muur gevoerd hebben uit de doeken te doen. We overhandigen Mohammed Khatib van het Volkscomité, dat de acties leidt, een symbolische collage van onze meer dan 24.000 verzamelde hoofden.

Bil’in telt 4000 dunum land (1 dunum = 1000 m²), maar door de bouw van de muur en de uitbreidingen van een joodse nederzetting is 2300 dunum in beslag genomen. Het werkt altijd op dezelfde manier. Eerst komt er een militaire zone, vervolgens wordt er op gebouwd en gaan de gronden definitief verloren voor de Palestijnse eigenaars. In de buurt van Bil’in zijn er zeven nederzettingen die op Palestijns gebied achter de Groene lijn zijn gebouwd. De dichtst bijzijnde is Kyriat Sefer
We hebben een gesprek met Mohammed Khatib van het Volkscomité dat zich tegen de inbeslagnames van de Bil
‘in gronden verzet. Mohammed Khatib: “Het Israëlische ministerie van Huisvesting wil op termijn alle nederzettingen aaneen laten sluiten tot een stad van 150.000 inwoners tegen 2020. Over deze plannen wordt openlijk gepraat. Officieel spreekt men trouwens niet over een Joodse nederzetting. Omdat de nederzettingengordel ‘slechts’ net over de Groene demarcatielijn ligt, spreken de autoriteiten van een ‘Israëlische stad.’Ze bouwen dan ook grote appartementsgebouwen van 8 verdiepingen. De mensen die er wonen zijn orthodoxe Joden die meer met religie bezig zijn dan met politiek. Het land waarop de nederzettingen zijn gebouwd is niet alleen van ons dorp, maar ook van vijf andere omliggende dorpen. De mensen zijn hun land al kwijt want ze hebben de olijfbomen ontworteld en zijn gestart met de werken.”

De dorpsbewoners voeren nu al maanden actie. Elke vrijdag roepen ze daartoe op, maar het Israëlische leger slaat hard terug. Als we aankomen, loopt de betoging naar zijn einde. Op verschillende plaatsen branden er banden en stijgt er zwarte rook op. Aan de overkant, hoger op de heuvel staan Israëlische militairen. Geregeld schieten ze traangasgranaten in onze richting, enkele keren ook rubberkogels (in werkelijkheid is enkel het omhulsel rubber, binnenin zit een metalen bolletje). We kennen het mengsel niet dat ze gebruiken, maar het brandt heel erg in neus en ogen. Wat opvalt is dat er heel wat internationalen en Israëli’s aanwezig zijn. Mohammad Khatib: “We voeren een gezamenlijke strijd. Dat is onze kracht. Hier zijn Israëli’s en Palestijnen partners. Als soldaten schieten, dan maken ze geen verschil. Tot nu toe tellen we 400 gewonden, onder wie tal van Israëli’s. Nochtans kiezen we voor geweldloze actiemiddelen die zich richten tegen de muur en de confiscaties. Het gaat ons niet om de militairen die tegenover ons staan. We willen hen geen kwaad doen. Maar in uniform beschouwen we hen wel als bezettende macht. In het begin was het zeer moeilijk om te betogen. De soldaten kwamen geregeld in het dorp, vielen onze huizen binnen en oefenden terreur uit. We kregen collectieve straffen opgelegd. Nu kunnen we betogen. Dat heeft te maken met de groeiende media-aandacht. We tonen de soldaten ook onze situatie en daar zijn ze niet altijd ongevoelig voor. Dat is ook het doel van onze actie. We willen media-aandacht en slagen daar nu ook in. Daarnaast is het uiteraard de bedoeling dat we de vernietiging van ons land effectief stoppen.”

De bewoners kiezen bewust voor een geweldloze strategie. Op een paar stenengooiers na is er van de kant van de betogers geen geweld te bespeuren. Khatib: “Met onze geweldloze acties kunnen we veel meer bereiken. We zien het als een nieuwe methode waarbij we proberen te zorgen voor sterke mediaboodschappen. In het begin ketenden we ons met een twintigtal mensen vast aan olijfbomen vlak voor de Israëli’s ze wilden ontwortelen. De media waren massaal aanwezig. Onze creativiteit zorgde ervoor dat de pers bleef komen. Onlangs verscheen er een heel stuk in The International Herald Tribune. De Israëlische publieke omroep maakte een dertig minuten durende documentaire over onze strijd. De boodschap daarin was voor de eerste keer dat de muur niet voor de veiligheid dient, maar er is voor de nederzettingen. Op een gegeven moment schreef de Israëlische krant Haaretz dat de nederzettingen en muur er illegaal zijn, dat het gewoon om landroof gaat. De krant steunt nu onze zaak. We gebruiken tegenwoordig ook de tactiek van de kolonisten en hebben achter de muur een ‘buitenpost’ gebouwd, waar constant mensen in verblijven. We hebben die gebouwd in één nacht. De Israëlische wetgeving verbiedt om huizen zomaar af te breken in een militaire zone en moet een tijdrovende procedure opstarten. Voor de rechtbank kunnen we dan stellen dat ons huis even illegaal is als alle andere nederzettingen die op onze grond zijn gebouwd. Het is een symbolische zaak, want het is alsof we de muur hebben vernietigd

Naast de geweldloze acties wordt ook de legale weg gevolgd. Hun zaak wordt verdedigd door drie Israëlische advocaten, van wie twee volledig onbezoldigd werken en de derde voor een kleine vergoeding. Khatib: “We zijn er inmiddels in geslaagd om de werken te laten stopzetten. Op 1 februari start een nieuwe procedure over de route van de muur. We kunnen rekenen op de steun van tal van Israëlische organisaties zoals Ta’ayush of Gush Shalom en dat op verschillende niveaus: media, directe acties, fondsenwerving, het juridische werk, enz. We proberen onze strategie uit te voeren naar andere dorpen. Eind volgende maand houden we daarover een conferentie in ons dorp. Bedoeling is om ons sterker en efficiënter te maken.”

Met giften wordt zorgvuldig omgegaan. Khatib benadrukt dat het geen zin heeft om de dorpelingen zomaar geld te geven. “In eerste instantie moeten we ervoor zorgen dat de bewoners in het dorp blijven. Er is veel werkloosheid, zeker sinds de inbeslagname van onze gronden zijn velen hun inkomen kwijt. Een aantal werkt in Israël, ja zelfs in de nederzettingen die we bevechten. Ze hebben geen keus. In eerste instantie moeten we de lokale economie ontwikkelen. Kleine bedrijfjes, coöperatieven,… dat is wat we nodig hebben en waar in geïnvesteerd kan worden

Het gesprek is opgetekend door Ludo De Brabander en Ilse Fannes