Conflict
Menderes Tekstil produceert bedlinnen voor de thuismarkt en de export. De laatste jaren zijn vier arbeiders omgekomen door arbeidsongevallen. Op 20 november 2008 verloor een arbeider het leven doordat hij in de trechter van een kolenboiler viel. De arbeiders vertelden dat er geen veiligheidsmaatregelen waren genomen om zoiets te voorkomen. Na het tragische incident beval het management drie collega’s om in de trechter te klimmen om het stoffelijk overschot op te halen. Omdat er opnieuw geen veiligheidsmaatregelen werden genomen, waren de drie niet beschermd tegen de giftige gassen in de boiler. Ze kregen luchtvergiftiging en moesten zich laten behandelen in een hospitaal.
In maart 2008 begon de nationale textielvakbond TEKSIF de arbeiders van de fabriek te organiseren. Sindsdien ontbood het management de vakbondsleiders een voor een in het kantoor en stelde hen voor de keuze ofwel de vakbond opgeven of ontslag. Nochtans is er in Turkije wettelijke vakbondsvrijheid en is ontslag of overplaatsing als intimidatiemiddel verboden.
Menderes Tekstil gaat evenwel voort met de anti-vakbondscampagne. Managers hebben meermaals arbeiders van wie ze vermoeden dat ze vakbondslid zijn, bedreigd. Ze zijn verplicht hun lidmaatschap van de vakbond op te zeggen, of een document van ‘vrijwillig’ ontslag te ondertekenen. Anderen worden overgeplaatst naar jobs waarvoor ze niet opgeleid of gekwalificeerd zijn. Indien arbeiders hun lidmaatschap niet willen opgeven of overplaatsing of ontslag weigeren, worden soms verwanten van de arbeid(st)er die ook op de fabriek werken, lastig gevallen.
In augustus 2008 begonnen arbeiders en vakbondsvertegenwoordigers protest daartegen te organiseren aan de poort van de fabriek. Dat duurde 190 dagen en was bedoeld om erkenning van de vakbond af te dwingen. Ondanks die acties blijft het bedrijf de vakbondsleden discrimineren en een dialoog met de vakbond te weigeren.
Ondertussen zijn 8 rechtszaken over het onwettelijk ontslag van werknemers lopende, maar die kunnen jaren aanslepen.
Reactie van de merken
De grote internationale klanten van Menderes weten al maanden van de problemen in de fabriek, maar de enige acties die ze tot nu hebben ondernomen is het ontkennen ervan, de opdracht geven voor enkele onderzoeken voor de vorm (waarvan de resultaten niet openbaar zijn) of het beloven van maatregelen. Daardoor overtreden ze hun eigen gedragscodes. IKEA bijv. organiseerde een inspectie van de fabriek en concludeerde daaruit dat er geen grote problemen waren. Carrefour reageerde eerst op oproepen van de Clean Clothes Campaign en z’n eigen vakbonden, maar blijft sindsdien treuzelen om effectief tussen te komen bij zijn Turkse leverancier.
De Schone Kleren Campagne, waar fos deel van uitmaakt, vraagt daarom aan de bedrijven om dringend bij Menderes aan te dringen dat het bedrijf een directe dialoog aangaat met TEKSIF.
Oproep
De Schone Kleren Campagne en TEKSIF vragen van Menderes en zijn klanten dat ze garanderen dat:
– De arbeiders die ontslagen werden omdat ze lid waren van de vakbond, terug tewerkgesteld worden met vergoeding en terugbetaling van het achterstallig loon;
TEKSIF wordt erkend als wettelijke vakbond in de fabriek en dat zijn recht erkend wordt om de leden te vertegenwoordigen, en dat alle arbeiders de garantie krijgen dat het bedrijf hun recht op organisatie en collectieve onderhandelingen zal respecteren;
– TEKSIF betrokken wordt in de discussies omtrent de herstructureringsplannen van de fabriek en de ontslagcriteria;
– De gezondheids- en veiligheidsmaatregelen in beide productie-eenheden bekeken worden, en ook sommige disciplinaire en klachtenmechanismen.
Modelbrief
Ondersteun onze actie door een brief te schrijven naar Carrefour België! Hieronder volgt een modelbrief. Knip en plak hem in een e-mailbericht naar [email protected]
Cher Monsieur Léglise,
Je vous écris pour exprimer ma préoccupation au sujet de la situation chez Menderes Tekstil, un des fournisseurs turcs de Carrefour. Le syndicat Teksif y dénonce depuis des mois les conditions de travail dangereuses et la violation des droits des travailleurs de s’organiser et de négocier collectivement. La direction de Menderes est engagée dans des actions d’intimidation comme le licenciement, le transfert injustifié et le harcèlement de travailleurs syndiqués. Tout ceci se fait en violation de la loi turque, des conventions internationales du travail de l’OIT et du code de conduite de Carrefour.
La Campagne Vêtements Propres m’a appris que Carrefour a signifié son intention de répondre à ces diverses sollicitations, de manière coordonnée, avec d’autres entreprises clientes de Menderes, mais qu’après plusieurs mois de concertation, aucune véritable demande n’a été adressée à la direction de Menderes.
En tant que client, je suis préoccupé par les conditions dans lesquelles les travailleurs produisent les marchandises que vous vendez. Je vous invite donc à prendre sérieusement vos responsabilités et agir concrètement vis-à-vis de la direction de Menderes Tekstil afin qu’elle rencontre les représentants de Teksif et accepte de :
– réintègrer les travailleurs licenciés et actuellement engagés dans des procédures judiciaires contre Menderes, et leurs verse les indemnités et arriérés de salaires qui leurs sont dus;
– reconnaitre Teksif en tant que syndicat légitime à Menderes, et en droit de représenter ses membres pour toutes les questions relatives aux affaires de l’entreprise. Menderes Tekstil doit également fournir à tous ses employés la garantie que l’entreprise respectera leur liberté syndicale;
– négocier avec Teksif le plan de réorganisation et les critères de licenciements;
– réviser les mesures de sécurité et de santé et adopter des mécanismes disciplinaires et de plaintes légaux et appropriés;
Sincèrement,
Korte Nederlandse vertaling:
Je bent bezorgd over de situatie bij Menderes, waar het recht van organisatie wordt geschonden en waar arbeiders die actief zijn in de vakbond, ontslagen, lastig gevallen of overgeplaatst worden. Er zijn ook rapporten waaruit blijkt dat de werkomstandigheden erg gevaarlijk zijn. Je hebt van de CCC gehoord dat de oproep om daar iets aan te doen tot nu toe niet geleid heeft tot effectieve actie. Als consument en potentiële klant ben je bezorgd over de arbeidsomstandigheden waarin de door u gekochte producten zijn gemaakt. Je vraagt Carrefour om zijn verantwoordelijkheid voor zijn leveringsketen ernstig op te nemen en dringend tussen te komen bij Menderes om op de vier bovenvermelde eisen in te gaan.
Meer info: www.schonekleren.be