De arrestatie van twee prominente leiders van de Zimbabwaanse vakbonds koepel ZCTU, een partner van fos, op 8 mei resulteerde in een wereldwijd protest. Amnesty International ging over tot een spoedactie waarin grote bezorgdheid wordt uitgesproken over mogelijke marteling in detentie. Zowel Lovemore Matombo, de Voorzitter van ZCTU, als Wellington Chibebe, de Algemeen Secretaris van de vakbondskoepel, waren in september 2006 al het slachtoffer van ernstige marteling tijdens hun detentie in een politie buro in Harare.
Beiden werden gearresteerd nadat zij kritische toespraken hadden gehouden tijdens de viering van de dag van de arbeid op 1 mei. Een derde vakbonds leider, Raymond Majongwe, de Algemeen Secretaris van de Progressive Teachers Union of Zimbabwe (PTUZ) en lid van de ZCTU General Council, werd gearresteerd terwijl hij de rechtzitting bijwoonde van zijn gedetineerde collega’s op 15 mei. Tijdens de zitting werd het verzoek om vrijgelating op borg door de rechter afgewezen. De arrestatie van Raymond Majongwe lijkt in verband te staan met bewijsmateriaal dat door PTUZ is vergaard over de mishandeling van leraren gedurende de huidige golf van geweld in Zimbabwe.
Ondanks de eerste afwijzing, werd op 19 mei het verzoek om borg voor Lovemore Matombo en Wellington Chibebe wel toegewezen onder de voorwaarde dat beide leiders zich niet buiten hun huis zouden begeven en geen toespraken zouden houden tijdens politieke bijeenkomsten. Een duidelijke schending van hun recht op vrijheid van meningsuiting, vlak voor de tweede ronde van de presidentsverkiezingen van 27 juni. Binnen de arbeidsbeweging is er bezorgdheid uitgesproken over het feit dat deze beperking beide leiders er ook van weerhoudt om als leden van de Zimbabwaanse delegatie deel te nemen aan de Internationale Arbeidsconferentie van de ILO (Internationale Arbeidsorganisatie) van 28 mei.
Zowel Lovemore Matombo als Wellington Chibebe staan niet langer onder huisarrest, maar mogen geen uitspraken doen “die als subversief door de staat zouden kunnen worden opgevat”, in afwachting van de afhandeling van hun zaak door de rechtbank. Raymond Majongwe wordt nog steeds vastgehouden in de beruchte Central Remand Prison in de hoofdstad Harare.
Meer info: IAO-conferentie
Meer info: spoedactie Amnesty International