Het lijkt hier wel een groot feest van vredestoenaderingen: Olmert en Abbas regelmatig bij elkaar op de thee, Palestijnse gevangenen die bevrijd worden, en op 18 oktober een reuzeconcert voor ‘vrede’ tegelijkertijd in Tel Aviv en Jericho. De liefde, het begrip en de vrede kunnen niet op. Een andere, kleinere – maar ook wel goed getimede – illustratie van al die liefde en Israëlische gulheid, was de half verdoken vertegenwoordiger van Madonna herself die vorige week bij de circusschool en een kleine muziekschool voor kinderen in Ramallah kwam aankloppen om te ‘helpen’.
Wat kan daar nu mis mee zijn? Wel, veel, heel veel zelfs. Van zodra het woord ‘vrede’ hier in de mond genomen wordt door leden van Likud (partij van Olmert) en van Shas-leden (een extreem rechtse partij die vooral de nederzettingen bevolkt en met een flink pak geld steunt), mag je best wat achterdochtig worden. En dat is het geval met de reuzeconcerten van One million for Peace.
Waarom moet en kan dit alles gebeuren om de wereld te tonen hoe graag we vrede willen, en vallen er wel elke dag Palestijnse doden in Jenin, Nablus, Gaza (in augustus ’07 werden 45 Palestijnen gedood door het Israëlisch leger), worden er dagelijks gemiddeld 15 Palestijnen gearresteerd door datzelfde leger, wordt de muur niet afgebroken maar elke dag verder voltooid, worden illegale uitbreidingsplannen voor de nederzettingen goedgekeurd door de Israëlische Knesset, worden mensen elke dag uitgescholden en als vuil behandeld aan checkpoints… ? Echte vrede is juist door toedoen van deze hele ‘vredesmaskerade’ verder weg dan ooit.
Even inzoomen op die 86 vrijgelaten Palestijnen met alle camera’s er op. In augustus 2007 werden 458 Palestijnen gearresteerd. In september waren het er 421. Toen waren er geen camera’s aanwezig. Van de 86 gevangen werden er maandag 29 in Gaza en in de westelijke Jordaanoever verwacht. Horden families trokken richting Erez waar ze zouden aankomen. Oude moeders stonden er de hele dag te wachten in de hitte, hun zoon die misschien al 5 jaar vast zit komt vrij. Maar tegen de avond was die zoon er nog niet. Hun vrijlatingen werden nog niet getekend. Terug naar huis, was het dan echt wel waar? Een tweede incident op die maandag. De honderden enthousiaste families en vrienden van de gevangen waren uitgelaten, en wachtten aan de ingang van Erez. Heel de wereld wist dat die mensen daar puur en alleen stonden te wachten op hun naasten, en een klein beetje in de roes waren, één positief gebeuren voor 29 families tussen de jaren van dood, armoede, opsluiting, uithongering, enzovoort. Maar als men te enthousiast wordt en te kort bij Erez en de muur komt schoten Israelische soldaten los in de menigte naar de benen van de mensen. Dat gaf zelfs een Israëlische militaire bron in Erez zelf toe. Een jongen van 13 werd gewond afgevoerd op maandag. Een fotograaf van Reuters kreeg hetzelfde te verduren op dinsdag toen de gevangenen dan eindelijk toch aankwamen in Gaza. Maar Mahmoud Abbas is blij, en kan zijn bevolking tonen hoe goed de Israëli’s het met hem voorhebben. Ondertussen onderhandelt hij verder over lucht. En worden alle echte thema’s zoals altijd uitgesteld.
Hou jullie verder ook klaar voor de eventuele berichtgeving op 18 oktober van een ‘nooit geziene volksmobilisatie voor de vrede in Israel en Palestina’. Die dag treden grote namen als Bryan Adams en Ilham al Madfai op in Jericho en is er een zusterconcert in Tel Aviv. Ze verwachten 200.000 mensen in elke locatie die zich uiten voor vrede en een tweestaten oplossing.
In eerste instantie roept dit initiatief op voor vrede. Tientallen pagina’s op hun website worden gevuld met lege retoriek. Niet één duidelijk element waarop die vrede dan gebaseerd moet worden. Niets over rechten. Er wordt een tweestatenoplossing vermeld, maar over welke grenzen van die twee staten men het heeft, blijft men opnieuw zeer duister. Niet zo belangrijk? Als we maar vrede willen? Als het hele conflict al 60 jaar net daarover draait, is het misschien wél belangrijk.
Verder stellen wij ons hier wel een beetje de vraag hoe ze aan 200.000 Palestijnen in Jericho gaan geraken? Palestijnen van Jeruzalem? Van in Israël? Of van de westelijke Jordaanoever? Want van die laatste mogen er bitter weinig naar Jericho, daar hebben ze een toelating voor nodig van Israël. Om in hun eigen land naar een andere stad te gaan. Diegenen die er wel zouden geraken, zullen er waarschijnlijk uitgeput aankomen na een lange reis van uren via slalomwegjes en na lang wachten aan Israëlische checkpoints, opnieuw in hun eigen gebied. Eenmaal daar aangekomen kunnen ze ook niet meer terug, want er is geen transport vanuit Jericho naar Ramallah, Nablus, Qalqilya, Jenin, Bethlehem etc … na 5 uur. Overnachten in een hotel is een dure grap die enkel de piepkleine zakenelite die het evenement mee ondersteunt, kan betalen. De helft van de Palestijnen is werkloos, 80% leeft in armoede. Zij zullen weinig geld hebben om het transport tot Jericho en de overnachting te betalen. En al die Palestijnen in de westelijke Jordaanoever zijn niet echt te vinden voor een vredesconcert waar hun rechten met de voeten getreden worden. Nog een detail. De grote Irakese zanger en door vele Palestijnen geadoreerde Ilham Al Madfai, is uitgenodigd en zal er zeker zijn. En dat kan enkel als Israël daar toestemming voor geeft. Vorig jaar werd hij ook uitgenodigd en geprogrammeerd door PAC (Popular Art Centre) voor hun jaarlijks internationaal festival. Toen kreeg hij echter geen toelating van Israël, wat toen als een stevige boodschap gezien werd van Israël aan de bevolking. Zoals een vriend me net mailde, die mee het PAC festival organiseerde: “something stinks”. Ik ben benieuwd welke 200.000 Palestijnen er in Jericho gaan belanden. En als kers op de taart, vraag ik me af welke boodschap de media de wereld instuurt wanneer er zo weinig komen opdagen. Dat Israëli’s in Tel Aviv wel vrede willen, maar de Palestijnen niet?
En zo ook de vertegenwoordiger van Madonna herself, die vooreerst niet echt veel woorden wou besteden aan wie hij vertegenwoordigde (dat visten we zelf die avond na hun bezoek uit), en een beetje beduusd opkeek toen ik hem op de vraag of Palestijnen hier niet blij zouden zijn met liefdadigheid en financiële steun van Israëlische initiatieven of Joodse Amerikanen, antwoordde dat Palestijnen geen liefdadigheid nodig hebben, maar hun rechten. En dat liefdadigheid dan niet meer nodig zou zijn.
Rechten van de Palestijnse bevolking hebben te maken met het de door de VN-resoluties bekrachtigde rechten van miljoenen vluchtelingen op terugkeer en op compensatie, met het vrij bewegen van miljoenen in hun eigen land, met Jeruzalem als hoofdstad van een Palestijnse staat, met de afbraak van de muur, met de ontmanteling van alle illegale nederzettingen die nu de hele westelijke Jordaanoever domineren, met families en boeren die het recht op hun eigen landbouwgrond niet voor hun ogen zien weggemaaid worden door bulldozers voor de bouw van een apartheidsmuur. Rechten en vrede hebben te maken met een dialoog gebaseerd op die rechten, met wederzijds respect en erkenning van die basisrechten, niet met ‘love, peace and understanding’.