8 maart was een historische mijlpaal; een internationale manifestatie van vrouwen. Een staking door vrouwen. We staakten omdat het kapitalisme ons uitbuit en onderwaardeert, maar ook om ons zichtbaar te maken. Zoals de bekende feministe Silvia Federici zegt: “wat de wereld draaiende houdt is het enorme, onbetaalde werk dat vrouwen thuis verrichten.” En dat lieten we zien. We staakten omdat we het geweld tegen vrouwen willen aanklagen. We staakten tegen de medeplichtigheid van alle staten die dit structureel geweld laten gedijen.
Ook in Ecuador
Ook in Ecuador trokken we de straat op. In 2016 waren er maar liefst 80 feminicides. Dat zijn gendergerelateerde moorden op vrouwen. Tijdens datzelfde jaar, in de provincie Guayas alleen, werden in totaal 15 000 klachten voor geweld tegen vrouwen geregistreerd. In Ecuador hebben zes op de tien vrouwen te kampen met gendergerelateerd geweld en maar liefst vier op tien vrouwen werd slachtoffer van seksueel geweld.
Ook op de werkvloer worden vrouwen structureel gediscrimineerd. Volgens een onderzoek van Donum, een organisatie waar FOS mee samenwerkt, verdienen Ecuadoraanse vrouwen maar 80% van het loon van hun mannelijke collega’s. De vrouwelijke werkweek is er goed voor 73 uur, betaalde en onbetaalde arbeid samengeteld. De mannelijke is goed voor 61 uur. Vrouwen zijn vaker te vinden op de informele arbeidsmarkt, hebben vaker precaire jobs, en hebben bijgevolg minder toegang tot sociale bescherming.
De revolutionaire regering van Ecuador werkte samen met de sociale bewegingen een nieuwe grondwet uit die het licht zag in 2008. De grondwet erkent de universele toegang tot sociale bescherming, de gelijke verloning voor mannen en vrouwen en erkent mantelzorg als volwaardig werk. Maar het tegenovergestelde is echter waar, de genderkloof wordt elke dag groter. Het ministerie van Arbeid neemt geen maatregelen die arbeidsters beschermd. Maar ook de sociale organisaties hinken achterop. De vakbonden zijn vaak patriarchaal georganiseerd en nemen de eisen van de vrouwelijke leden onvoldoende op. Vrouwen nemen bijna alle huishoudelijke taken op zich, en vinden daardoor niet voldoende tijd om syndicaal actief te zijn.
Ni una Menos
De Ecuadoraanse vrouwenbeweging is alive and kicking! Volgens feministe Cristina Burneo wordt de Ecuadoraanse vrouwenbeweging gekenmerkt door een enorme diversiteit: “Het gaat niet alleen over linkse allianties en sociale organisaties, maar ook vrouwen van het platteland en de Amazone zijn er actief, vrouwenorganisaties van de kust en gezondheidsorganisaties, vakbonden en vrouwen uit universitaire kringen. Het gaat om een heel diverse beweging die permanent aanwezig is in het publieke debat.”
De relatie van de vrouwenbeweging met president Correa verslechtert jaar na jaar, het gevolg van de nefaste beleidsmaatregelen die een directe impact hadden op de vrouwenrechten in het land. President Correa omschreef de feministische strijd in het land als “fundamentalistisch” en blinkt uit in homofobe en macho uitspraken. De regering van Correa verving de Intersectorale Nationale Gezinsplanningsstrategie, een progressief beleidsplan dat de seksuele en reproductieve rechten waarborgt, door het Nationale Plan voor de Versterking van de Familie. Een heel conservatief beleid dat “liefde en waarden” centraal stelt, met de traditionele familie als hoeksteen van de maatschappij.
De vrouwenorganisaties van het Nationale Platform van de Vrouwenrechten waartoe Luna Creciente behoort, een organisatie waarmee FOS samenwerkt, voeren de laatste jaren actie tegen de ongeziene achteruitgang. Onder Correa werden gevangenisstraffen van toepassing voor vrouwen die een abortus ondergingen, alsook voor de personen die tijdens de abortus aanwezig waren. De juridische dienst van Surkuna, nog zo’n bevriende organisatie, geeft aan dat momenteel maar liefst 200 vrouwen hierdoor vast zitten.
Om het gendergeweld in Latijns-Amerika aan te klagen werden in tal van landen manifestaties georganiseerd onder de noemer ‘Ni una Menos’. De beweging ontstond in Argentinië en leidde tot een nationaal Ecuadoraans platform ‘Vivas Nos Queremos’. De beweging overkoepelt tientallen organisaties.
Wij staken!
Op 2 april vindt de tweede ronde van de presidentsverkiezingen plaats. Lenin Moreno van regeringspartij Alianza Pais neemt het dan op tegen rechtse bankier Lasso van de liberale partij CREO. Huidig president Correa en zijn partij Alianza Pais organiseerden een manifestatie. Onder de noemer ‘Feriado bancario’ wil de partij de financiele crisis van 1999 herdenken. Een crisis waar tegenkandidaat Lasso bij betrokken was. De burgemeester van Guayaquil van de christendemocratische partij organiseerde op zijn beurt gelijktijdig een manifestatie ‘ter verdediging van de democratie’. Beide politieke manifestaties vonden plaats op 8 maart, zonder melding te maken van internationale vrouwendag.
8 maart was daarom historisch. Miljoenen vrouwen trokken de straat op in meer dan 50 landen. Het was een internationale staking van vrouwen. In Ecuador organiseerde het platform Vivas nos Queremos een manifestatie voor het kantoor van de openbare aanklager. Ecologisten, vrouwen- en studentenorganisaties, huishoudwerksters, inheemse en boerenorganisaties kwamen samen onder volgende slogan; “Indien onze levens er niet toe doen, ga dan maar verder zonder ons! Wij staken. We leggen de wereld stil!”
Blijf op de hoogte
Meer weten over de strijd van vrouwen in Ecuador? Schrijf je in op onze nieuwsbrief!