richard-wilkinson-orangejon
beeld:

Waarom meer gelijkheid maatschappijen sterker maakt

Op 19 november kwam professor Richard Wilkinson spreken in de Brusselse Bozar over ongelijkheid en de schadelijke maatschappelijke en sociale gevolgen ervan. Ook FOS was van de partij want sociale bescherming, een van de strijdthema’s van FOS, vormt een mechanisme om de ongelijkheid te verminderen. De lezing benadrukte het belang van de strijd voor sociale bescherming voor iedereen.

LocatieBelgië
CategorieNieuws

Professor Wilkinson is ervan overtuigd dat armoede meer is dan enkel een tekort aan middelen. Voornamelijk het verschil in sociale status bij ongelijkheid is schadelijk doordat armen zich minderwaardig voelen. Armen gaan gebukt onder een resem van vooroordelen: ze zijn lui, dom… Ook armen zien zichzelf als mislukkelingen, ze minachten zichzelf, zelfs als ze van zichzelf vinden dat ze zich inzetten om uit de armoede te komen.

Sociale status

Iedereen is gevoelig voor sociale status. Dat komt naar voor in experimenten waarin stressopwekkende taken worden gegeven. De taken waarin het gevaar van sociale evaluatie bestaat, laten de stresshormonen het meeste stijgen. De angst om minderwaardig te zijn is hoger in ongelijke maatschappijen bij iedereen, ook bij de rijken en is zeer krachtig. In ongelijkere landen zijn mensen zich nog bewuster van hun status en ook angstiger om die te verliezen.

De professor liet de resultaten van verschillende studies en onderzoeken zien die aantoonden dat hoe meer ongelijkheid er bestaat in een samenleving, hoe meer gezondheidsproblemen, hoe minder vertrouwen in elkaar, hoe lager de gemiddelde levensverwachting, hoe lager het welzijn van de kinderen, hoe meer geweld, hoe meer gevangenen, hoe minder mensen elkaar helpen, hoe meer moorden er gepleegd worden, hoe meer kinderen gepest worden,… en zo kunnen we nog even doorgaan.

Economische groei en ongelijkheid

Economische groei voorziet betere levensstandaarden voor de bevolking als geheel, maar op een gegeven moment heeft het zijn werk gedaan en leidt het enkel nog tot meer ongelijkheid met alle hierboven genoemde negatieve effecten tot gevolg. Die negatieve effecten hebben invloed op iedereen, ook op de rijken in een samenleving, zeker op langere termijn. Iedereen is dus gebaat bij een grotere gelijkheid.

Belangrijk voor FOS die in het Zuiden samenwerkt met vakbonden is om te beseffen dat er in ongelijke maatschappijen minder vakbondsleden zijn en vakbonden minder macht hebben. Dat heeft te maken met het feit dat in een neoliberaal beleid met ongelijkheid tot gevolg, minder draagvlak voor vakbonden bestaat. Wilkinson beaamde dat het werk van vakbonden zeer belangrijk is in de strijd tegen ongelijkheid.

Ook het actuele thema terrorisme heeft volgens de Britse professor te maken met ongelijkheid. Terroristen zijn mensen die zich zonder toekomstvisie machteloos voelen in deze ongelijke maatschappij en grijpen naar geweld om zich te laten gelden. De ongelijkheid verminderen is een belangrijke strategie om terroristische aanslagen te verminderen.

Volgens Wilkinson is de oplossing om ongelijkheid weg te werken een economische democratie die rijkdom herverdeelt met hogere belastingen voor rijkere mensen en die belastingontduiking tegengaat. Bedrijven en organisaties moeten een democratische structuur uitbouwen met vertegenwoordigers van werknemers in het bestuur. We moeten sterkere sociale bewegingen oprichten. Wilkinson is ervan overtuigd dat er momenteel een kantelmoment komt naar het linkse gedachtegoed.