Open brief van het ABVV aan het Verbond van Belgische Ondernemingen (VBO), ter attentie van de heer Pierre Alain De Smedt
Geachte heer De Smedt
De IAO (Internationale Arbeidsorganisatie) is de (enige) internationale organisatie in de schoot van de Verenigde Naties waar werknemers, werkgevers en regeringen als gelijke partners waken over de toepassing van de 189 internationale conventies over nachtarbeid, arbeidsinspecties, arbeidsduur, migratie, werkloosheid, enz.
De lidstaten moeten verslag uitbrengen over de toepassing van de geratificeerde conventies in hun land. Werknemers en werkgevers kunnen hierop commentaar geven. Die regeringsverslagen en de commentaren van vakbonden en patroons worden onderzocht door een internationale onafhankelijke en objectieve commissie van Deskundigen. Zij gaan technisch na hoe de conventies in de nationale wetgeving worden verwerkt en toegepast. Het rapport van de Deskundigen wordt jaarlijks besproken door de Normencommissie. Werkgevers en werknemers zullen bovendien samen een lijst opstellen van 25 individuele cases die ze dan in detail bespreken.
Maar voor ze aan de hoofdschotel beginnen, buigt de Normencommissie zich over een algemene studie van de Deskundigen over de toepassing van één of andere conventie of groep van conventies. Dit jaar is die studie uitermate belangrijk. Ze behandelt de acht fundamentele conventies van de IAO over vakbondsrechten, recht op collectieve onderhandeling, dwangarbeid, kinderarbeid, minimumleeftijd en gelijke behandeling. 135 lidstaten hebben alle acht fundamentele conventies geratificeerd, maar 48 hebben dat nog niet gedaan waaronder lidstaten met de meeste inwoners ter wereld. Dat betekent dat meer dan helft van de wereldbevolking niet kan rekenen op de bescherming van deze conventies. Vooral kinderen, vrouwen, werknemers in de informele economie of met atypische contracten en landbouwers zijn daar wereldwijd het slachtoffer van. Een excellent rapport en een referentiewerk dat moet aanzetten om de universele ratificatie te eisen van alle acht fundamentele conventies tegen 2015.
CRISIS IN DE NORMENCOMMISSIE
Maar zo zien de werkgevers het niet. Ze reageren furieus op de interpretatie van de Deskundigen die bevestigt dat het recht op staken kan afgeleid worden uit de conventie 87 over de vrijheid om zich te verenigen en het recht op collectieve onderhandelingen. Ze rekenen af met de Deskundigen en de directie van de Normen en ontzeggen hen het recht conventies te interpreteren.
Een aanval op de commissie van de Deskundigen en de administratie van de Normen is de laatste jaren geen uitzondering, maar wordt dit keer door de nieuwe woordvoerder van de werkgevers zeer fel geformuleerd op louter juridische argumenten zonder respect voor de overleg- en consensustraditie van de internationale arbeidsorganisatie. Willen de werkgevers het hele controlesysteem van de IAO onderuit halen? Ze voeren de daad bij het woord en weigeren voor de opstelling van de lijst van de 25 individuele cases, dossiers in aanmerking te nemen die handelen over conventie 87 (…en het stakingsrecht). Ze willen de werkwijze herzien en nieuwe afspraken maken over het mandaat van de controlerende organen, in het bijzonder van de commissie van de Deskundigen en de administratie van de Normen.
Totale verrassing voor werknemers en regeringen! Noch op de raad van bestuur, noch bij de aanvaarding van een ontwerplijst van 49 cases in mei werden die opmerkingen door de werkgevers gemaakt. Bovendien is de Normencommissie niet bevoegd om deze aangelegenheden te bespreken. Dat is materie voor de raad van bestuur. (Zelfs dat wordt door de werkgevers gecontesteerd).
Die extreme houding van de werkgevers heeft zware gevolgen voor de Conferentie. Er worden in 2012, voor het eerst in 85 jaar, geen individuele cases besproken! Niet de 5 cases die door de Deskundigen omwille van de ernstige overtredingen op de lijst worden gezet: Mauretanië, Dominicaanse Republiek, Fiji (conventie 87), Senegal en Guatemala (conventie 87); niet Belarus, Colombia, Egypte, Griekenland, Honduras, Panama, Paraguay, Spanje, Turkije, om er een paar te noemen.
Deze crisis holt de geloofwaardigheid van de IAO uit, nu superviseren onmogelijk wordt gemaakt door de werkgevers. De Normencommissie mislukt in haar opdracht en de werkgevers beseffen (nog) niet dat ook zij daar geen belang bij hebben en dat een eventuele uitspraak van het Internationaal Gerechtshof in Den Haag voor gevolg kan hebben dat de principes in de conventie 87 verplicht worden terwijl er nu nog sprake is van “soft law”.
We moeten handelen en in geen geval toelaten dat in deze unieke internationale organisatie gesold wordt met de belangen van miljoenen werknemers in de wereld. Uit het beschamende applaus van een aantal werkgeversvertegenwoordigers bij het afsluiten van de vergadering, mag blijken dat dit voor hen wel degelijk de bedoeling is.
Wij vragen dan ook dat het VBO, dat dit jaar het voorzitterschap van de Belgische delegatie waarneemt, samen met de andere werkgeversorganisaties afstand neemt van deze onaanvaardbare houding van de werkgeverswoordvoerders in de Normencommissie van de IAO.
Hoogachtend
Anne Demelenne Rudy De Leeuw
Algemeen secretaris Voorzitter