Al te vaak is gezondheid een voorrecht voor de rijken in plaats van een basisrecht voor iedereen. Artsen en gezondheidscentra bevinden zich doorgaans in steden. De inwoners van landelijke gebieden moeten daardoor lange afstanden afleggen voor een consultatie, of geraken er gewoon niet.
Winst boven welzijn?
Door neoliberale keuzes, besparingen of een gebrek aan middelen laten overheden de gezondheidszorg over aan de commerciële markt. Winst is dan belangrijker dan het welzijn van de patiënten. De dienstverlening gaat achteruit. Of kwaliteitsvolle zorg is alleen nog beschikbaar in dure privéziekenhuizen. Geneesmiddelen zal je minder makkelijk verkrijgen, of aan een hogere prijs. Het gros van de mensen heeft enkel toegang tot het publieke systeem. In de meeste gevallen is dat zwaar ondergefinancierd en kampt het met personeelstekorten, een gebrek aan medicijnen of medische apparatuur.
Omgevingsfactoren
Maar je hebt niet alleen de directe logistieke en financiële drempels. Mensen in armoede leven en werken vaker in ongezonde omstandigheden. Ze verblijven in eenvoudige woningen, met geen of ongezonde verwarmingsbronnen, misschien in een wijk die kampt met vervuiling, eten ongezonde of onvoldoende voeding. Dat noemen we de ‘sociale determinanten van gezondheid’.
Iedereen gezond
Bij FOS pakken we zowel de directe drempels aan als de diverse sociale determinanten van gezondheid. Samen met gezondheidsorganisaties uit Latijns-Amerika en zuidelijk Afrika wijzen we overheden op hun verantwoordelijkheid om het universele recht op een goede gezondheid te verwezenlijken. De organisaties voeren daarvoor onder andere sociale controles op gezondheidscentra uit. Samen verzetten we ons ook tegen de commercialisering van de gezondheidszorg.
Community health work
Tegelijk steunen we gezondheidsactivisten (gezondheidspromotoren of community health workers) die binnen hun gemeenschappen de participatie aan gezondheid bevorderen en aan preventie doen. Zij bereiken en komen uit de meest uitgesloten groepen in de samenleving: huishoudwerkers, landarbeiders, informele werkers, vrouwen en LGBTI+ mensen. Lees hieronder hun verhalen.